КЪЭБАРЫШІУР

МАРК

КЪЫЗЭРИЮТАГЪЭР

 

АПЭРЭШЪХЬ

 

УмэхъэкІо Иуан Тхьэм игущыІэхэр зэригъэІущтыгъэхэр

(Маттэ 3:1-12; Лука 3:1-9, 15-17; Иуан 1:19-28)

 

Тхьэм Ыкъоу Исус Христос ехьылІэгъэ къэбары­шІур мырэущтэу къеублэ.

²Тхьэм мыщ фэдэу къызэриІорэр пегъымбархэм ятхы­лъхэм арыт:

«Мары уапэ рапшІэу сэ силІыкІо къэсэгъакІо; ащ уигъогу къыпфигъэпсыщт. ³Ащ иджэ макъэ ары* мыщ фэдэу ыІозэ, шъоф нэкІым къыщыІурэр: Зиусхьаным игъогу фэжъугъэпси, игъогу лъагъохэр зэшъхьэ-зашъоу фэшъушІых».

 

1:3 Ащ иджэ макъэ ары – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 40:3.

 

⁴Тхьэм къызэриІуагъэм тетэу, умэхъэкІо* Иуан шъоф нэкІым къыщылъагъуи,* цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр ари­гъэІухэзэ, мырэущтэу къыІощтыгъ:

–ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, зысэжъугъэ­умэхъ, Тхьэм ахэр къышъуфигъэгъунхэм пае.

⁵Иудей хэкум* зэкІэ ис цІыфхэри, Ерусалим дэс цІыф пстэури Иуан ыдэжь кІощтыгъэх. ПсэкІодхэу ашІагъэ­хэр Тхьэм ыпашъхьэ ралъхьэхэти, Иордан псыхъом Иуан зыщырагъэумэхъыщтыгъ. ⁶Иуан махъшэцым хэшІыкІы­гъэу щыгъын щыгъыгъ, ыбги шъобгырыпх илъыгъ, ма­цІи шъоф шъоуи ышхыщтыгъ. ⁷Тхьэм игущыІэхэр цІыфхэм аригъэІухэзэ къыІощтыгъ:

–Сэщ нахьи нахь лъэкІыныгъэшхо иІэу зыгорэ саужкІэ къэкІощт. Зезгъэзыхэу ащ ицокъэлъэпсхэр фэстІэтэн­хэуи сифэшъуашэп. ⁸Сэ псымкІэ шъусыумэхъыгъ, ау ащ Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэкІэ шъуиумэхъыщт.

 

Иуан Исус зэриумэхъыгъэр

(Маттэ 3:13-17; Лука 3:21-22)

 

⁹А мафэхэм Галилей хэкум* щыщ Назарет къалэм* Исус къыдэкІи, Иордан псыхъом Иуан зыщыригъэумэ­хъыгъ. ¹⁰Исус псым къыхэкІыжьы пэтэу, уашъор зэгочи, Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ тхьаркъом фэдэу ежьым къызэрэфе­хырэр ылъэгъугъ. ¹¹Уашъоми зы макъэ къиІукІыгъ:

–Сэ шІу слъэгъурэ Скъо кІасэу сыгу зэІурэр оры.*

 

1:4 умэхъакІо – еплъ Маттэ 3:1.

1:4 Иуан шъоф нэкІым къыщылъагъуи – умэхъэкІо Иуан (Яхья) иІоф зыублагъэр Исус къызэхъу нэужым 27-рэ илъэсым игъунэгъу ары. Еплъ Лука 3:1-3.

1:5 Иудей хэкур – еплъ Маттэ 2:1.

1:9 Галилей хэкур –еплъ Маттэ 2:22.

1:9 Назарет къалэр – еплъ Маттэ 2:23.

1:11 Сэ шІу слъэгъурэ Скъо кІасэу сыгу зэІурэр оры – еплъ Сэбур (Псалтыр) 2:7; Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 22:2; Пе­гъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 42:1.

 

Шэйтаныр Исус псэкІод ригъэшІэнэу ыуж зэритыгъэр

(Маттэ 4:1-11; Лука 4:1-13)

 

¹²Ащ лъыпытэу Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ Исус шъоф нэ­кІым ыщагъ. ¹³Шэйтаныр Исус псэкІод ригъэшІэнэу ыуж итэу, Исус мэфэ тІокІитІурэ шъоф нэкІым итыгъ. ХьакІэ­къуакІэхэм ахэтыгъ. МэлэІичхэри фэІофтабгэщтыгъэх.

 

Исус иІоф Галилей хэкум зэрэщиублагъэр

(Маттэ 4:12-17; Лука 4:14-15)

 

¹⁴УмэхъэкІо Иуан хьапсым зычІадзэ ужым,* Исус Гали­лей хэкум кІуи, Тхьэм и Тетыгъошхо ехьылІэгъэ къэбары­шІур щигъэІоу ыублагъ.

¹⁵–Мафэр къэсыгъ, Тхьэм и Тетыгъошхуи* къэблэгъагъ. ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, къэбарышІур шъу­шІошъ жъугъэхъу,– ыІощтыгъ.

 

Исус пцэжъыяшэ нэбгыриплІ игъогу рыкІонхэу къызэряджагъэр

(Маттэ 4:18-22; Лука 5:1-11)

 

¹⁶Исус Галилей псыхъураем* иІушъо рекІокІызэ, Си­монрэ ащ ышэу Индрысрэ хъытыур псым хадзэу ылъэгъу­гъэх, сыда пІомэ пцэжъыяшэхэу щытыгъэхэти ары. ¹⁷Исус ахэмэ ариІуагъ:

–Сауж шъукъырыкІу. Пцэжъые къэшъуубытыным пае, ыуж шъузэритыгъэм фэдэу, цІыфхэр сэ сигъогу къы-

 

1:14 Иуан Хьапсым зычІадзэ ужым – еплъ Маттэ 4:12.

1:15 Тхьэм и Тетыгъошхо – Тхьэм мы дунаеми, мы дунаем ицІыфхэми тетыгъошхоуи лъэкІыныгъэшхоуи афыриІэр ары. Инджылыр Тхьэм и Тетыгъошхо зытегущыІэкІэ, зыфиІорэр загъорэ мы уахътэм Тхьэм тет­ыгъошхоу иІэр ары, загъори къэкІощт уахътэм Тхьэм тетыгъошхоу иІэщтыр ары, загъори Тхьэм ыдэжь мыкІодыжьын щыІэныгъэ щыуиІэныр ары.

1:16 Галилей псыхъураер – еплъ Маттэ 4:18.

 

тежъугъэхьанхэм пае, ауж шъузэрихьащтыр шъозгъэ­шІэщт.

¹⁸ Ахэмэ а гущыІэхэр зэрэзэхахэу, хъытыухэр къабгынэхи, Исус ыуж ихьагъэх.

¹⁹Исус ащ тІэкІу ІукІотыгъэу, Зеведей ыкъохэу Якъубэ­рэ Иуанрэ къуашъом исхэу, яхъытыухэр агъэхьазырхэу ылъэгъугъэх. ²⁰Ащ лъыпытэу Исус ахэми яджагъ. Ятэу Зеведеирэ илэжьакІохэмрэ къуашъом исхэу къабгынэхи Исус ыуж ихьагъэх.

 

Исус лІы горэм джынэпцІэ Іае зэрэхифыгъэр

(Лука 4:31-37)

 

²¹ЕтІанэ Капернаум къалэм* дэхьагъэх. Шэмбэт мафэр* къызэсым, Исус синэгогум* чІахьи, цІыфхэм Тхьэм игу­щыІэхэр аригъашІэхэу ыублагъ. ²²ЦІыфхэм Исус Іофхэр зэраригъашІэщтыгъэ шІыкІэр агъэшІэгъуагъ, сыда пІо­мэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэм* афэмыдэу, тетыгъошхо иІэу, Тхьэм игъогу цІыфхэм аригъашІэщтыгъэти ары. ²³ОшІэ-дэмышІэу джынэпцІэ Іае зыхэс лІы горэ синэго­гум къыщылъагъуи къахэкууагъ:

²⁴–Сыд уиІофэу къытхэлъыр, Назарет щыщ Исус? Ты­бгъэкІодынэу укъэкІуагъа? О хэтми узщыщыр сэшІэ: Тхьэм ыдэжь къикІыгъэ ЛъапІэр оры.

²⁵–Щыгъэт, мы лІым къыхэкІыжь!– къыІуагъ Исус джынапцІэм егыеу. ²⁶ДжынэпцІэ Іаем лІыр къыгъэкІэзэ­зи, мэкъэшхокІэ къэкууи лІым хэкІыжьыгъ.

²⁷ЦІыфхэм ар залъэгъум, пстэуми лъэшэу агъэшІагъуи зэраІожьыгъ:

–Сыда мыр? ІофыкІэхэр цІыфхэм арегъашІэх. Тетыгъо­шхуи иІэу, джынэпцІэ Іаехэми унашъо афишІызэ, егъэ­даІох.

 

1:21 Капернаум къалэр – Галилей псыхъураем итемыр тыгъэ къохьапІэ Іушъом Іут. Темыр зыфаІорэр арапыбзэкІэ «шэмал», тыркубзэкІи «кузей» ары.

1:21 шэмбэт мафэр – еплъ Маттэ 12:1.

1:21 синэгогу – еплъ Маттэ 2:4.

1:22 Тэурат егъэджэкІо пащэхэр – еплъ Маттэ 2:4.

 

²⁸Арэущтэу Галилей хэкум зэкІэ Исус икъэбар псынкІэу тыдэкІи щыІугъ.

 

Исус цІыфыбэхэр зэригъэхъужьыгъэхэр

(Маттэ 8:14-17; Лука 4:38-41)

 

²⁹ЕтІанэ ахэр синэгогум къызэрэчІэкІыжьхэу, Якъубэрэ Иуанрэ ягъусэхэу, Симонрэ Индрысрэ яунэ кІуагъэх. ³⁰Симон ишІугуащэ плъырстыркІэ сымаджэу пІэм хэ­лъыгъ. Ар зэрэсымаджэр занкІэу Исус къыраІуагъ. ³¹Исус ащ ыдэжь кІуи, ыІэ ыубыти, къыгъэтІысыгъ. ШІугуа­щэм плъырстырыр хэкІыжьи, къэтэджыжьи, ахэр къы­хьакІэхэу ыублагъ.

³²Пчыхьашъхьэм тыгъэр зыкъохьажьы ужым, сыма­джэхэмрэ джынапцІэ зыхэсхэмрэ зэкІэ Исус къыфаща­гъэх. ³³Къалэм дэс пстэури пчъэІупэм къыщызэІукІагъэх. ³⁴Ащ дэжьым Исус уз зэмылІэужыгъуабэ зиІэ сымаджэ Іаджи ыгъэхъужьыгъэх, джынэпцІабэхэри цІыфхэм ахи­фыгъэх, ау джынапцІэхэр къэгущыІэнхэу фит ышІыгъэ­хэп, сыда пІомэ ахэмэ ар зэрэ-Христосыр ашІэщтыгъэти арыгъэ.

 

Исус Галилей хэкур къыкІухьэзэ, Тхьэм игущыІэхэр цІыфхэм зэраригъэІущтыгъэхэр

(Лука 4:42-44)

 

³⁵Пчэдыжьым жьы дэдэу Исус къэтэджи, къалэм дэкІи, чІыпІэ Іудзыгъэ горэм кІуи, Тхьэм щелъэІугъ. ³⁶Симон­рэ игъусэхэмрэ Исус лъыхъунхэу дэкІыгъэх. ³⁷Къызагъо­тыжьым раІуагъ:

–ЗэкІэ цІыфхэр къыплъэхъух.

³⁸–Гъунэгъу къуаджэхэми къалэхэми тыжъугъакІу, ахэ­ми Тхьэм игущыІэхэр цІыфхэм щязгъэІунхэм пае,– къа­риІожьыгъ Исус, –сыда пІомэ джары сэ сыкъызфэкІуа­гъэр.

³⁹Арэущтэу Галилей хэкур зэкІэ къыкІухьэзэ, ясинэ­гогухэм цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр щаригъэІущтыгъэх, джынапцІэхэри цІыфхэм ахифыщтыгъэх.

 

Исус шъоджэ уз Іае зиІэ лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 8:1-4; Лука 5:12-16)

 

⁴⁰Шъоджэ уз Іае зиІэ лІы горэ Исус ыдэжь къакІуи, лъэгонджэмышъхьэкІэ къэтІыси къелъэІугъ:

–Уфаемэ, сыбгъэхъужьын плъэкІыщт.

⁴¹ Исус ыгу егъугъ, ыІэ ыщэий, теІаби* ыІуагъ:

–Ары, сыфай, псаоу хъужь!

⁴²Ардэдэм шъоджэ узыр а лІым хэкІыжьи, къабзэу хъу­жьыгъэ.

⁴³ Ащ лъыпытэу Исус ар ытІупщыжьэу, фигъэпытэу ри­Іуагъ:

⁴⁴ –Фэсакъ, мыр зыми емыІотэжь, ау дин пащэм ыдэжь кІуи зегъэлъэгъу. Узэрэхъужьыгъэм пае, пегъымбар Мусэ иунашъо тетэу къурмэн шІы. Ар узэрэхъужьыгъэмкІэ цІыфхэм апашъхьэ шыхьат щыхъущт.

⁴⁵ Ау а лІыр ІукІыжьи, къехъулІэгъэ пстэури ыІуатэзэ къэбарыр цІыфхэм ариІоу ыублагъ. Арыти, цІыфхэм къа­лъэгъоу Исус зы къалэ горэмя дэхьан ымылъэкІы­жьы хъугъэ, ау чІыпІэ Іудзыгъэхэм ащыІагъ. Ау щытми, тыдэкІи къикІыхэу цІыфхэр ыдэжь къэкІощтыгъэх.

 

 

ЯТЮНЭРЭШЪХЬ

 

Исус лІы горэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэр зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 9:1-8; Лука 5:17-26)

 

Мафэ заулэ тешІагъэу Исус Капернаум къалэм къызе­гъэзэжьым, иунэ къызэрэкІожьыгъэр цІыфмэ зэхахыгъ. ²Зызэхахым, цІыфхэу къэзэрэугъоигъэхэр зэрэбагъэм пае, унэпчъэІупэми хэуцуапІэ имыІэжьэу хъугъэ, Исуси Тхьэм игущыІэхэр аригъэІухэу ыублагъ. ³Джащыгъум цІыф куп къэкІуагъ; ахэмэ ащыщэу нэбгыриплІым лІы горэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэр къыздахьыгъ. ⁴ЦІыфхэр зэрэбагъэм къыхэкІыкІэ, сымаджэр Исус

 

1:41 теІаби – еплъ Маттэ 8:3.

 

рахьылІэн алъэкІыгъэп. ЗамылъэкІым, унашъхьэм да­хьыий, Исус зыдэщыІэм дэжь унашъхьэм щыщ тырахи, сымаджэр пІуаблэм телъэу ратІупщэхыгъ. ⁵Исус ахэмэ яшІошъхъуныгъэ зелъэгъум, лІэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэм риІуагъ:

–СикІал, уипсэкІодхэр къыпфэгъугъэх.

⁶Тэурат егъэджэкІо пащэхэу ащ щысыгъэхэм ащыщхэм агухэмкІэ аІуагъ:

⁷–Сыд пае мы лІыр мырэущтэу гущыІэра? Ащ Тхьэр егъэпцІыба? Тхьэм нэмыкІэу, хэта псэкІодхэр зыгъэгъун зылъэкІырэр?

⁸Ардэдэм Исус ыгукІэ ахэмэ агухэм арылъыр ешІэти ариІуагъ:

–Сыд пае ащ фэдэ Іофхэр шъо шъугухэмкІэ шъуІора? ⁹Тара нахь псынкІагъор, лІэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэ­кІиубытагъэу щытым «УипсэкІодхэр къыпфэгъугъэх», епІоныр ара, хьауми «Тэджи, уипІуаблэ къашти къэ­кІухь», епІоныр ара? ¹⁰Ау къэшъушІэным пае, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо* псэкІодхэр ыгъэгъунхэу дунаим теты­гъо зэрэщыриІэр,– джащыгъум Исус лІэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэу щытым риІуагъ: ¹¹–Сэ осэІо, къэтэджи, уипІуаблэ къашти, шъуадэжь кІожь!

¹²Ар дэдэм лІыр къэтэджи, ипІуаблэ къышти, цІыф пстэуми алъэгъоу унэм икІыжьыгъ. Ар пстэуми инэу агъэшІагъозэ, Тхьэм щытхъу фашІэу аІуагъ:

–Мыщ фэдэ Іоф тэ ныбжьи тлъэгъугъэп.

 

Исус игъогу рыкІонэу Левый къызэреджагъэр

(Маттэ 9:9-13; Лука 5:27-32)

 

¹³Исус джыри Галилей псыхъурэе Іушъом Іухьажьыгъ. ЦІыф купышхо ыдэжь къэкІуагъэ, Исуси Тхьэм игущы­Іэхэр аригъашІэхэу ыублагъ. ¹⁴ЕтІанэ нахь чыжьэу кІозэ, хьакъулахь ахъщэр* зыщыхахырэ унэм Іусэу, Алфей ыкъо Левый ылъэгъугъ.

–Сауж къырыкІу,– риІуагъ Исус. Левый къэтэджи, Исус ыуж ихьагъ.

 

2:10 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо – еплъ Маттэ 8:20.

2:14 хьакъулахь ахъщэр – еплъ Маттэ 5:46.

 

¹⁵ ЕтІанэ Исус Левый иунэ щышхэщтыгъ. Хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ псэкІод зышІэхэрэмрэ бэ хъухэу, Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ адашхэщтыгъэх; сыда пІомэ Исус ыуж итэу къэкІуагъэхэр бэ мэхъухэти ары. ¹⁶Тэурат егъэджэкІо пащэхэу фарисейхэм* ащыщхэм Исус хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ псэкІод зышІэхэрэмрэ адашхэу залъэгъум, Исус игъогу рыкІохэрэм араІуагъ:

–Хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ псэкІод зышІэхэ­рэмрэ сыда ар зыкІадашхэрэр ыкІи зыкІадешъорэр?

¹⁷ Исус ар зызэхехым, ариІуагъ:

–Псаухэр арэп Іазэ зищыкІагъэхэр, сымаджэхэр ары нахь. ІПъыпкъагъэ зиІэ цІыфхэм сяджэнэу арэп сыкъы­зфэкІуагъэр, псэкІод зышІэхэрэр япсэкІодхэм афыкІэгъо­жьынхэм пае, сяджэнэу ары нахь.

 

Джурт тхьаматэхэр нэкІыным ехьылІагъэу Исус къызэреупчІыгъэхэр

(Маттэ 9:14-17; Лука 5:33-39)

 

¹⁸УмэхъэкІо Иуан игъогу рыкІохэрэмрэ фарисейхэмрэ анэкІыщтыгъ*. ЦІыф заулэ къакІохи, Исус къыраІуагъ:

–Иуан игъогу рыкІохэрэмрэ фарисейхэмэ ягъогу рыкІо­хэрэмрэ анэкІы. О уигъогу рыкІохэрэм сыд зыкІамы­нэкІырэр?

¹⁹–ІПъаор ягъусэфэкІэ, шъаом игъусэхэр нэкІын алъэ­кІына? Хьау, шъаор ягъусэфэкІэ, нэкІынхэ алъэкІыщтэп,– ариІожьыгъ Исус ахэмэ. ²⁰–Ау шъаор затырахыщт ма­фэхэр къэкІощтых. А мафэр къызыкІокІэ, нэкІыщтых.

²¹–ШэкІыкІэм щыщ идэжьын щыгъыныжъым зыми ты­ридэрэп. Арэущтэу ышІымэ, шэкІыкІэм щыщ идэжьыным щыгъыныжъыр зэІитхъынышъ, гъуанэр нахь ин ышІыщт. ²²Джащ фэдэу, зыми сэнэпс шІыгъакІэр шъо­нтыжъхэм аригъахъорэп. Арэущтэу ышІымэ, сэнэпсым шъонтхэр къызэгуитхъынхэшъ, сэнэпсыри къичъыщт, шъонтхэри кІодыщтых. Ау сэнэпс шІыгъакІэр шъонты­кІэхэм арагъэхъон фае.

 

2:16 фарисейхэр – еплъ Маттэ 3:7.

2:18 анэкІыщтыгъ – агухэмкІэ фаехэу, фарисейхэм тхьамафэ къэс мэфитІум анэкІыщтыгъ.

 

Исус игъогу рыкІохэрэм шэмбэт мафэм коцышъхьэхэр къызэрэпачыгъэхэр

(Маттэ 12:1-8; Лука 6:1-5)

 

²³Шэмбэт мафэ горэм Исус коц хьасэхэм ахэтэу кІощтыгъ. Игъогу рыкІохэрэр кІохэзэ, коцышъхьэхэр къыпачыхэу аублагъ. ²⁴Фарисейхэм Исус къыраІуагъ:

–Еплъ, ахэмэ шэмбэт мафэм хабзэкІэ пшІэ мыхъу­щтыр* сыд пае ашІэра?

²⁵–Даутэрэ игъусэхэмрэ къин хэтхэу, мэлакІэ лІэхэ зэ­хъум, ащ ышІагъэм зыкІи шъуеджагъэба?– ариІожьыгъ Исус. ²⁶–Авиафар зыцІэ дин пэщэшхом* имафэхэм Даутэ Тхьэм иунэ ихьи, цІыфхэм Тхьэм ыпашъхьэ агъэтІылъы­гъэ хьалыгъур* ышхыгъ. А хьалыгъур дин пащэхэм анэмыкІ хабзэкІэ зыгорэм ышхы мыхъунэу щытыгъ, ау Даутэ ышхыгъ игъусэхэми аригъэшхыгъ.

²⁷ЕтІанэ Исус ариІуагъ:

–Тхьэм шэмбэт мафэр цІыфым пае къыгъэхъугъэ нахь, цІыфыр шэмбэт мафэм пае къыгъэхъугъэп. ²⁸Арышъ, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо шэмбэт мафэм итхьамат.

 

 

ЯЩЭНЭРЭШЪХЬ

 

Исус зыІэ лъэныкъо пыгъукІыгъэу щыт лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 12:9-14; Лука 6:6-11)

 

Джыри зэ Исус синэгогум чІэхьажьыгъ. ЗыІэ лъэныкъо пыгъукІыгъэу щыт лІы горэ ащ дэжьым чІэтыгъ. ²Шэмбэт мафэм тефэу Исус а лІыр ыгъэхъужьыщтмэ, фарисейхэр еплъакІощтыгъэх, зэрагъэмысэн Іоф горэ къагъотыным

 

2:24 пшІэ мыхъущтыр – пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ иунашъо тетэу шэмбэт мафэм лэжьыгъэ къэпхыныр мыхъунэу щытыгъ. Еплъ Пегъым­бар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 34:21.

2:26 дин пэщэшхор – еплъ Маттэ 26:3.

2:26 цІыфхэм Тхьэм ыпашъхьэ агъэтІылъыгъэ хьалыгъур – еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 24:5-9.

 

пае. ³Исус лІэу зыІэ лъэныкъо пыгъукІыгъэм риІуагъ:

–Къэтэджи, мо утыгум къихь.

⁴ЕтІанэ ахэмэ ариІуагъ:

–Шэмбэт мафэм шІугъэ пшІэныр ара, хьауми бзэджагъэ пшІэныр ара хабзэкІэ хъущтыр, псэ мыкІодэу къэбгъэ­нэжьыныр ара, хьауми бгъэкІодыныр ара?

Ау ахэмэ заушъэфыгъ.

⁵Ахэмэ ягуркъагъэ* Исус ыгу къеуи, губжыгъэу аха­плъи, лІым риІуагъ:

–О пІэ къэщэй.

ЛІым ыІэ къыщэий, адрэ Іэм фэдэу хъужьыгъ. ⁶Джащыгъум фарисейхэр синэгогум чІэкІыжьхи, ежьхэмрэ пачъыхьэ Ирод ыуж рыкІохэрэмрэ* Исус агъэкІо­дынэу гухэлъ ашІызэ, зэрагъэкІодыщт шІыкІэмкІэ зэ­упчІыжьыщтыгъэх.

 

ЦІыф купышхор Исус зэрэкІэлъыкІуагъэр

⁷Исус игъогу рыкІохэрэр игъусэхэу а чІыпІэм икІыжьи, Галилей псыхъураем кІуагъэ. Галилей хэкум щыщ цІы­фыбэхэр Исус ыуж ихьагъэх. ⁸Исус ышІэгъэ Іоф пстэу­ри зэхахыгъэти, Иудей хэкуми, Ерусалими, Идумей хэку­ми, Иордан псыхъом иадрабгъу щыІэ хэкуми, къалэхэу Тиррэ Сидонрэ* алъэныкъоми цІыфыбэхэр къарыкІыхи, Исус ыдэжь къэкІуагъэх. ⁹Ащ дэжьым цІыф купышхор тезэрэмыгъэбэнэнхэм пае, Исус игъогу рыкІохэрэм зы къуашъо ежьым хьазырэу фыщагъэтынэу ариІуагъ. ¹⁰Сы­да пІомэ Исус цІыфыбэхэр ыгъэхъужьхэу щытыгъэти, уз зиІэ пстэури нэсынхэу зытырадзэщтыгъ. ¹¹Джы­нэпцІэ Іаехэми Исус залъэгъукІэ ыпашъхьэ зырадзыхти куощтыгъэх: «О Тхьэм ури Къу». ¹²Ау Исус ежьыр хэт щыщми цІыфхэм къарамыгъэшІэнэу джынапцІэхэм ишъыпкъэу афигъэпытэщтыгъ.

 

3:5 гуркъагъэ – къайгъагъэкІэ къыбгурыІонэу умыдэныр, пІуагъэми утемыкІыныр ары.

3:6 пачъыхьэ Ирод ыуж рыкІохэрэр – еплъ Маттэ 22:16.

3:8 къалэхэу Тиррэ Сидонрэ – еплъ Маттэ 11:21.

 

Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур зэригъэнэфагъэхэр

(Маттэ 10:1-4; Лука 6:12-16)

 

¹³Исус Іуашъхьэм дэкІуаий, ежь зыфаехэм къяджи, ахэр ыдэжь къэкІуагъэх. ¹⁴Нэбгырэ пшІыкІутІу игъу­сэнхэуи, Тхьэм игущыІэхэр цІыфхэм арагъэІунхэм пае, ыгъэкІонхэуи ыгъэнэфагъэх. ¹⁵Ащ нэмыкІэу, сымаджэ­хэр агъэхъужьынхэуи, джынапцІэхэр цІыфхэм ахафын­хэуи тетыгъо аритыгъ. ¹⁶Исус нэбгырэ пшІыкІутІоу ыгъэнэфагъэхэр мыхэр арых: Симонэу Исус ятІонэрэ цІэу Петрэ зыфиусыгъэр; ¹⁷3еведей ыкъуитІоу Якъубэрэ Иуанрэ (ахэмэ ятІонэрэ цІэу Воанергес фиусыгъэх; Воа­нергес къикІырэр «Шыблэм ыкъохэр» ары); ¹⁸ЕтІанэ Индрыс, Филипп, Варфоломей, Маттэ, Фомэ, Алфей ыкъо Якъубэ, Фаддей, Симонэу зихэгъэгу ыгу етыгъэу фэлажьэ­щтыгъэр,* ¹⁹Иудэ Искариот. А Иудэ ары нэужым Исус тетыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьанэу щытыгъэр.

 

Исусрэ джынапцІэхэм япащэу Велзевулрэ

(Маттэ 12:22-32; Лука 11:14-23; 12:10)

 

²⁰ЕтІанэ Исус унэм кІожьыгъэ. Ежьыррэ игъогу ры­кІохэрэмрэ шхэгъу амыгъотэу, джыри зэ цІыф купы­шхо къэзэрэугъоигъ. ²¹Исус иунэкъощхэм ежьым къы­зэригъэзэжьыгъэр зызэхахым, «Ащ зишІэжьырэп», аІо­ти, къащэжьынэу лъыкІуагъэх.

²²Тэурат егъэджэкІо пащэхэу Ерусалим къикІыгъэхэу къэкІуагъэхэм Исус ехьылІагъэу аІощтыгъ:

–Велзевул* ащ хэс, Велзевулэу джынапцІэхэм япащэ илъэкІыныгъэ ары джынапцІэхэр цІыфхэм зэрахифы­рэр.

²³Арыти, Исус ахэмэ къяджи, гъэсэныгъэ тхыдэхэмкІэ ариІуагъ:

–Шэйтаным сыдэущтэу шэйтаныр цІыф горэм хифын ылъэкІына? ²⁴3ы пачъыхьагъом лъэныкъуитІоу зигощымэ,

 

3:18 Симонэу зихэгъэгу ыгу етыгъэу фэлажьэщтыгъэр – еплъ Маттэ 10:4. 3:22 Велзевул – еплъ Маттэ 10:25.

 

щыІэжьын ылъэкІыщтэп. ²⁵Ащ фэдэу зы унэри лъэныкъуи­тІоу гощыгъэ хъумэ, щыІэжьын ылъэкІыщтэп. ²⁶Шэйтанри къэтэджэу, ежь ышъхьэ пэуцужьэу, лъэныкъуитІоу зэрэ­гъэхъумэ, ар щыІэжьын ылъэкІыщтэп, икІодыжьыгъо къэсыгъэ нахь. ²⁷3ыми кІуачІэ зиІэ лІы горэм иунэ ихьэу, ихьапщыпхэр къырихын ылъэкІыщтэп ыпэ рапшІэу а лІэу кІуачІэ зиІэр зэкІоцІимыпхэмэ. Ау а лІыр зэкІоцІипхэмэ, йунэ къытІэкІын ылъэкІыщт. ²⁸Шъыпкъэр шъосэІо, цІыфхэм япсэкІод пстэури сыд фэдизэу Тхьэр агъэпцІми, къафэгъушъущтых. ²⁹Ау хэти Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ зыгъэ­пцІырэм егъашІэми къыфэгъущтэп, мыкІодыжьын псэкІод­кІэ мысэ хъугъэ нахь.

³⁰Исус ар зыкІиІуагъэр, «ДжынэпцІэ Іае хэс», аІоу, ахэмэ ежьым ехьылІагъэу аІуагъэти ары.

 

Исус янэрэ ышхэмрэ

(Маттэ 12:46-50; Лука 8:19-21)

 

³¹Джащыгъум Исус янэрэ ышхэмрэ къэкІуагъэх. Ща­гум дэтхэу, Исус къеджэнэу зыгорэ агъэкІуагъ. ³²ЦІыф купышхоу Исус къетІысэкІыгъэхэм къыраІуагъ:

–О уяни, пшыхэри, пшыпхъухэри щагум дэтхэу къыпкІэупчІэх.

^З3–Хэта сяни сшыхэри?– ариІожьыгъ Исус ахэмэ.

³⁴ ЕтІанэ къетІысэкІыгъэхэм ахаплъи къыІуагъ:

–Мыхэр ары сэ сянэри сшыхэри. ³⁵Хэти Тхьэр зы­фаер зыгъэцакІэрэр ары сэ сшыри, сшыпхъури, сянэри.

 

 

ЯПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Чылапхъэр зыпхъырэм ехьылІэгъэ гъэсэныгъэ тхыдэр

(Маттэ 13:1-9; Лука 8:4-8)

 

Исус джыри зэ псыхъурае Іушъом цІыфхэм Тхьэм игу­щыІэхэр щаригъашІэхэу ыублагъ. ЦІыфхэу Исус ыдэжь къыщызэрэугъоигъэхэр зэрэбагъэм пае, ежьыр псым тет къуашъо горэм дэкІуаий, итІысхьагъ. ЗэкІэ цІыф

купышхор псым игъунэгъоу Іушъом Іутыгъ. ²Гъэсэныгъэ тхыдэхэмкІэ цІыфхэм Іофыбэр аригъэшІагъ. ЦІыфхэм ари­гъашІэзэ, мыщ фэдэу ариІуагъ:

³–ШъукъэдаГу. ЛІы горэм чылапхъэ ыпхъынэу дэкІыгъ. ⁴Чылапхъэр ыпхъызэ, ащ щыщ тІэкІу гъогум тетэ­къуагъ. Бзыухэр къэбыбыхи, ар ашыпыгъ. ⁵Зы тІэкІуи ятІэ макІэ зыхэлъ чІыгу мыжъуалъэм тетэкъуагъ. ЧІы­гур куугъэпти, шІэх дэдэу къыхэкІыгъ, ⁶ау тыгъэр къы­зыдэкІуаем пыгъукІыгъ, лъэпсэ куу зэрямыІагъэм паий, гъугъэх. ⁷НэмыкІ тІэкІуи панэхэм ахэтэкъуагъ. Па­нэхэр къэкІыхи, чылапхъэу къыхэкІыгъэхэр атхьалэхи, зи къапагъэкІагъэп. ⁸ЕтІани зы тІэкІу чІыгу дэгъум хэтэкъуагъ. Ахэр къэкІыхи, къыдэкІуаехи, шъхьэхэр къа­пыкІагъэх. Зы шъхьэ налъэм коцыцэ щэкІ къыпыкІагъ, адрэм тІокІищ, адрэми коцыцишъэ къыпыкІагъ.

⁹ЕтІанэ Исус къыпигъэхъожьыгъ:

–РыдэІонэу тхьакІумэ зиІэм зэхерэх.*

 

Исус цІыфхэм Іофхэр аригъашІэхэзэ, гъэсэныгъэ тхыдэхэр къызыкІафиІотэщтыгъэхэр

(Маттэ 13:10-17; Лука 8:9-10)

 

¹⁰ЦІыфхэр зэбгырыкІыжьхи, Исус изакъоу къызэнэ­жьым, игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІумрэ игъусэхэм­рэ гъэсэныгъэ тхыдэхэм яхьылІагъэу къеупчІыгъэх.

¹¹–Тхьэм и Тетыгъошхо ишъэфхэр шъушІэнхэу Тхьэм фитыныгъэ къышъуитыгъ,– ариІуагъ Исус, –ау нэмыкІ цІыфхэм гъэсэныгъэ тхыдэхэмкІэ Іоф пстэури алъэІэсы. ¹²Арэущтэу*

«ахэр анэхэмкІэ еплъыхэ пэтми, зи алъэгъущтэп,

атхьакІумэхэмкІэ даІохэ пэтми, зи къагурыІощтэп.

Армырмэ Тхьэм ыдэжь къагъэзэжьыщтыгъ,

ащи япсэкІодхэр афигъэгъущтгъэх».

 

4:12 Арэущтэу. . . – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 6:9-10.

 

Чылапхъэр зыпхъырэм ехьылІэгъэ гъэсэныгъэ тхыдэм къикІырэр Исус игъогу рыкІохэрэм къызэрагуригъэІуагъэр

(Маттэ 13:18-23; Лука 8:11-15)

 

¹³Ащ ыужым Исус ахэмэ ариГуагъ:

–Мы гъэсэныгъэ тхыдэр къыжъугурымыІоу, адрэ гъэ­сэныгъэ тхыдэ пстэури сыдэущтэу къыжъугурыІощта? ¹⁴3ыпхъырэм Тхьэм игущыІэхэр епхъых. ¹⁵ЦІыфхэм ащыщэу зы купыр чылапхъэу гъогум тепхъагъэм фэд. Тхьэм игущыІэхэр зэрэзэхаххэу, шэйтаныр къэкІошъ, гущыІэхэу агухэм арылъ хъугъэхэр рехыжьых.

¹⁶–Адрэ цІыф купыр чІыгу мыжъуалъэм тепхъэгъэ чылапхъэм фэд. Тхьэм игущыІэхэр зэрэзэхаххэу, а гущыІэхэр гушІуагъокІэ аштэх. ¹⁷Ау ахэмэ агухэмкІэ лъа­псэ зэрямыІэм пае, шІошъхъуныгъэм игъогу бэрэ теты­жьхэрэп. Тхьэм игущыІэхэм апаекІэ, е гузэжъогъу зэрэхафэхэу, е цІыфхэм ахэмэ къин зэрарагъэщэчэу, шІошъхъуныгъэм игъогу текІыжьых. ¹⁸ЕтІанэ зы цІыф купыр панэхэм ахэпхъэгъэ чылапхъэм фэд. Ахэмэ Тхьэм игущыІэхэр зэхахых, ¹⁹ау мы дунаем игугъухэри, баиныгъэм игъэпцІэныгъэри, нэмыкІ Іоф мыхъомы­шІэхэм акІэхъопсэныри агухэм ехьэхэшъ, Тхьэм игущы­Іэхэу агухэм арылъхэр атхьалэхэшъ, а цІыфхэми шІу­гъэ къапыкІырэп. ²⁰ЕтІани нэмыкІ цІыф куп чІыгу дэ­гъум хэпхъэгъэ чылапхъэм фэд. Ахэмэ Тхьэм игущы­Іэхэр зэхахыхэшъ, а гущыІэхэр аштэх, ахэми шІугъэ къа­пэкІы, е фэдэ щэкІ, е фэдэ тІокІищ, е фэдишъэ.

 

Щэлъэ чІэгъым чІэт остыгъэр

 

²¹Ащ ыужым Исус ариІуагъ:

–Зыгорэм остыгъэр къыхьэу, щэлъэ чІэгъым е пІэ­кІор чІэгъым ар чІегъэуцуа? Остыгъэм итетыпІэ лъагэ тырегъэуцо нахь. ²²Сыда пІомэ сыд щыщми гъэбылъы­гъэр къэлъэгъожьыщт, сыд щыщми чІэухъумагъэри къэнэфэжьыщт. ²³РыдэІонэу тхьакІумэ зиІэм зэхерэх.

²⁴Исус етІанэ ариІуагъ:

–Зэхэшъухырэм тэрэзэу гу лъышъут. Шъо шапхъэу зэрэшъушырэм фэдэ шапхъэкІэ Тхьэм шъо къышъу­фишыжьыщт, нахьыбэуи къышъуфыхигъэхъощт. Тхьэм

²⁵ зиІэм нахьыбэ къыритыщт, ау Тхьэм зимыІэм иІэ тІэкІури Іихыжьыщт.

 

Чылапхъэу къэкІырэм ехьылІэгъэ гъэсэныгъэ тхыдэр

 

²⁶Исус мыри къыІуагъ:

–Тхьэм и Тетыгъошхо зыфэдэр мары. ЛІы горэм чыла­пхъэр чІыгум хепхъэ. ²⁷Чэщым мэчъые, мафэми къэ­ущы, чылапхъэр къэкІы, къыдэкІуае, ау ар зэрэхъурэр ащ ышІэрэп. ²⁸ЧІыгум ежь-ежьырэу къыхэкІы, ыпэ рапшІэу пкъыр къыхэкІы, етІанэ ар мэшъхьалъэ, етІанэ мэтІыргъо. ²⁹Шъхьэналъэхэр зытІыргъохэкІэ, хыныгъор къэсыгъэшъ, ахыжьы.

 

Горчицацэм ехьылІэгъэ гъэсэныгъэ тхыдэр

(Маттэ 13:31-32; Лука 13:18-19)

 

³⁰–Тхьэм и Тетыгъошхо сыдым фэдгъэдэн?– къыІуагъ Исус. –Хьауми сыд гъэсэныгъэ тхыдэкІэ ар зыфэдэр къэтІон? ³¹Ар зыфэдэр горчицацэр* ары. ЧІыгум хэ­фэфэ, дунаим тет цэ пстэуми анахь цІыкІу. ³²Ау чІыгум зыхафэкІэ, къэкІышъ, зы илъэс зыныбжь къэ­кІыгъэ пстэуми анахьи нахь инэу мэхъу. Ижьауи къо­лэбзыухэр чІэсынхэ алъэкІынэу къутэмэ инхэри къыго­кІэх.

³³Ащ фэдэ гъэсэныгъэ тхыдабэхэмкІэ цІыфхэм зэ­хашІыкІын зэралъэкІыщтым тетэу, Исус Тхьэм игущы­Іэхэр ариІощтыгъэх. ³⁴Гъэсэныгъэ тхыдэ хэмытэу цІыф­хэм адэгущыІэщтыгъэп. Ау игъогу рыкІохэрэр яза­къоу къызэнэжьхэкІэ, пстэури зэхаригъэшІыкІыщтыгъ.

 

Исус жьыбгъэ щынэгъошхор зэригъэуцугъэр

(Маттэ 8:23-27; Лука 8:22-25)

 

³⁵А мэфэ дэдэм пчъыхьэр къызэсым, Исус игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

4:31 горчицэ – арапыбзэкІи тыркубзэкІи «хъардэл» ары.

–НекІо, псыхъураем иадрабгъу тызэпырыжъугъэкІ.

³⁶Игъогу рыкІохэрэр цІыф купышхом къыхэкІыхи, Исус къуашъоу зэрысым къыдитІысхьэхи ежьагъэх. НэмыкІ къуашъохэри игъусагъэх. ³⁷Жьыбгъэ щынэгъо­шхо къэхъуи, къуашъом псыорхэр къиохэу, псыр изы хъоу фежьагъ. ³⁸Исус ышъхьэ шъхьантэм телъэу, къошъо кІоцІым ыкІэкІэ щычъыещтыгъ. Ахэмэ къагъэущи ра­Іуагъ:

–Дин гъэсакІу, тызэрэкІодырэм уигъэгумэкІырэба?

³⁹Исус къэтэджи, жьыбгъэшхом егыий, псым риІуагъ:

–Самбыр! Щыгъэт!

Жьыбгъэр уцужьи, кІым-сым дэдэу къэхъугъ. ⁴⁰ЕтІанэ игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

–Сыд пае ащ фэдизэу шъущтэрэ? ШІошъхъуныгъэ джыри шъуимыІэу ара?

⁴¹–Хэт мыр, жьыбгъэшхори псыри зыгъэдаІорэр?–зэраІожьыгъ ахэмэ щтагъэхэу.

 

 

ЯТФЭНЭРЭШЪХЬ

 

Исус джынапцІэ зыхэс лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 8:28-34; Лука 8:26-39)

 

Галилей псыхъураем иадрабгъу ит хэкоу Гадарэ зыцІэ къалэм епхыгъэм нэсыгъэх. ²Исус къуашъом къызэри­кІэу, джынэпцІэ Іае зыхэс лІы горэ къэунэхэм алъэны­къокІэ къикІи къыпэгъокІыгъ. ³А лІыр къэунэхэм ахэ­сыгъ. ГъучІ Іэхъурэ лъэхэъурэкІэ зыми ыпхын ылъэкІы­щтыгъэп. ⁴Сыда пІомэ гъучІ Іэхъу-лъэхъу бэрэ ты­ралъхьэщтыгъ, ау Іэхъур ээпичыщтыгъ, лъэхъури зэ­пиутыщтыгъ. Арэущтэу зыми а лІыр ыгъэуцун ылъэкІы­щтыгъэп. ⁵Чэщи мафи къэунэхэмрэ Іуашъхьэхэмрэ ахэт зэпытыщтыгъ, куомэ-кІыизэ мыжъохэмкІэ зэожьы­щтыгъ.

⁶ЧыжьэкІэ а лІым Исус зелъэгъум, къачъи лъэгъон­джэмышъхьэкІэ ыпашъхьэ къитІысхьагъ. ⁷МэкъэшхокІэ къэкуозэ къыІуагъ:

–Исус, Тхьэу анахь Иным Ыкъу, сыда уиІофэу къы­схэлъыр? Тхьэм ыцІэкІэ сыолъэІу, къин сэмыгъэлъэгъу!

⁸А лІым арэущтэу зыкІиІуагъэр, Исус джынапцІэм, «О джынэпцІэ Іае, мы лІым хэкІыжь!» риІуагъэти ары.

⁹–Сыда о пцІэр?– еупчІыгъ Исус а лІым.

–Сэ сцІэр дзэ,– пэгъокІ къытыжьыгъ ащ, –сыда пІомэ бэ тэхъушъ ары.

¹⁰ЕтІанэ Исус ахэр а хэкум римыфынхэу лъэшэу къе­лъэІугъэх.

¹¹А чІыпІэ дэдэм зы къо Іэхъогъушхо Іошъхьэ нэпкъым щыхъущтыгъ. ¹²Джащыгъум джынэпцІэ Іаехэр Исус къе­лъэІугъэх:

–Къохэм адэжь тыгъакІуи, ахэмэ апкъыхэм тахэгъахь.

¹³Исус ахэр фит ышІыгъэх. ДжынэпцІэ Іаехэр лІым хэкІыжьхи, къохэм апкъыхэм ахэхьагъэх. Къо Іэхъогъур Іошъхьэ нэпкъым къечъэхи, псыхъураем хэлъадэхи, псым ытхьалагъэх. Ахэр минитІу фэдиз хъущтыгъэх.

¹⁴Къуахъохэр хэхьажьхи, къалэмрэ къуаджэхэмрэ хъу­гъэ-шІагъэр щаІотэжьыгъ, цІыфхэри хъугъэр зэрагъэ­лъэгъунэу къэкІуагъэх. ¹⁵Ахэр Исус ыдэжь къызэкІохэм, джынэпцІабэхэр къызхэкІыжьыгъэ лІыр фэпагъэу, иакъыл къыгъотыжьыгъэу, ащ дэжьым щысэу алъэ­гъугъ. Ар залъэгъум, къэщтагъэх. ¹⁶Джащыгъум къэхъугъэр зылъэгъугъэ цІыфхэм джынапцІэхэр зы­хэсыгъэ лІымрэ къохэмрэ къяхъулІагъэр цІыфхэм ара­Іотэжьыгъ. ¹⁷ЦІыфхэм ар зызэхахым, Исус яхэку ыбгынэнэу къелъэІугъэх.

¹⁸Исус къуашъом итІысхьажьы зэхъум, джынапцІэхэр къызхэкІыжьыгъэ лІыр ащ къелъэІугъ:

–Гъусэ сызыфэшІ.

¹⁹–О уибынхэм адэжь уиунэ кІожьи, Зиусхьаным къы­пфишІэгъэ шІугъэшхомрэ гукІэгъу къызэрэпфишІы­гъэмрэ яІотэжь,– риІуагъ Исус ар фимыдэу. ²⁰Арэущтэу ар кІуи, Исус къыфишІагъэр КъэлипшІ* зыцІэ хэкум щиІуатэу ыублагъ, цІыфхэми зэкІэ агъэшІэгъуагъ.

 

5:20 КъэлипшІ – еплъ Маттэ 4:25.

 

Исус Иаир зыцІэм ыпхъоу лІагъэр

къызэригъэтэджыжьыгъэр; Исус ищыгъын къынэсыгъэ

бзылъфыгъэр зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 9:18-26; Лука 8:40-56)

 

²¹Исус къуашъомкІэ Галилей псыхъураем иадрабгъу зызэпырэкІыжьым, цІыф купышхо ежьым ыдэжь къы­щызэрэугъоигъ. Исус псы Іушъом Іутэу, ²²Иаир зыцІэ синэгогу пащэ горэ къэкІуагъ. Ащ Исус зелъэгъум, ылъакъохэм адэжь зыкъыщыридзыхи, ²³лъэшэу къелъэ­Іугъ:

–Сэ спхъу цІыкІу малІэ пэт. Хъужьынышъ, псаоу къэ­нэжьыным пае, къакІуи, пІэхэр телъхьэх.

²⁴Джащыгъум Исус а лІым игъусэу кІуагъэ. ЦІыф купышхо Исус тезэрэгъэбанэхэу игъусэхэу кІощты­гъэх. ²⁵А цІыфхэм зы бзылъфыгъэ горэ ахэтыгъ. Илъэс пшІыкІутІу хъугъэу, бэрэ ащ лъы къыкІэкІэу гуІэщтыгъ. ²⁶Іэзэ Іаджи еплъыгъагъэх, къиныби рагъэ­щэчыгъагъ. Бзылъфыгъэм иІэ пстэури ахэмэ атыригъэ­кІодэгъагъ, ау нахь Іае хъущтыгъэ нахь, ишІуагъэ къэ­кІуагъэп. ²⁷Ащ Исус икъэбар зэхихыгъэти, цІыф купы­шхом хэтэу Исус ыкІыбкІэ къакІуи, ищыгъын къы­нэсыгъ; ²⁸сыда пІомэ а бзылъфыгъэм мыщ фэдэу ыгу­кІэ ыІуагъэти ары: «Исус ищыгъынхэм санэс нэмыІэми, сыхъужьыщт». ²⁹Ардэдэм лъыкІэкІыныр уцужьыгъэ, зэ­рэхъужьыгъэри ыпкъыкІэ зэхишІагъ.

³⁰ Исус ыгукІэ кІуачІэ зэрэхэкІыгъэм занкІэу гу лъи­тагъ. ЦІыф купышхом хэтэу зыкъызэригъэзэкІи ари­Іуагъ:

–Хэта сищыгъынхэм къанэсыгъэр?

³¹ –ЦІыф купышхор къыптезэрэгъэбанэхэу плъэгъузэ, етІани, «Хэта къызнэсыгъэр?» оІуа?– къыраІуагъ игъогу рыкІохэрэм.

³² Ау Исус ар зышІагъэр ылъэгъуным пае, зиплъыхьэ­щтыгъ. ³³Джащыгъум бзылъфыгъэм къехъулІагъэр ешІэти, щтагъэу, кІэзэзэу къыІухьи, Исус ыпашъхьэ зыкъыщыридзыхи, шъыпкъэр зэкІэ къыриІуагъ.

³⁴–Сипшъашъ,– риІуагъ Исус, –уишІошъхъуныгъэ уи­гъэхъужьыгъ. Гъогу маф, гупсэфыныгъэ уиІэу опсэу. Узы­нчъэу ухъужьыгъ.

³⁵Исус гущыІэзэ, лІы заулэ синэгогу пащэм иунэ

къикІыгъэхэу, къакІохи, Иаир къыраІуагъ:

–Ппхъу дунаем ехыжьыгъ. Дин гъэсакІом сыд пае джыри къин ебгъэлъэгъужьыра?

³⁶Ау Исус ахэмэ къаІуагъэр зэрэзэхихэу, синэгогу пащэм риІуагъ:

–Умыщын, шІошъхъуныгъэ зигъаІэ къодый.

³⁷ЕтІанэ Петри, Якъуби, ащ ышы Иуани нэмыкІ зи зыдимыщэу, Исус гъогум техьажьыгъ. ³⁸Синэгогу пащэм иунэ къызэкІохэм, Исус цІыфхэр бырсырхэу, хьадагъэ ашІэу, пыхьэхэу ылъэгъугъэх. ³⁹Исус унэм къызехьэм, ариІуагъ:

–Сыд пае бырсыр къэшъуІэтэу, хьадагъэ шъушІыра? Пшъэшъэжъыер лІагъэп, мэчъые нахь.

⁴⁰Исус ар къызеІом, къыдэхьащхыгъэх. Ау Исус зэ­пстэури унэм къыригъэкІыхи, пшъэшъэжъыем ятэ-янэм­рэ игъусищрэ зыдищэхи, пшъэшъэжъыер зэрылъ унэм ихьагъ. ⁴¹ЕтІанэ пшъэшъэжъыем ыІэ къыубыти ри­Іуагъ:

–Талифэ кум! (Ащ къикІырэр, –Сипшъэшъэжъый, сэ осэІо, къэтэдж!)

⁴²Пшъэшъэжъыер ардэдэм къэтэджыжьи, унэ кІоцІыр къыкІухьагъ. Ар илъэс пшІыкІутІум итыгъ. Ар залъэ­гъум, лъэшэу агъэшІэгъуагъ. ⁴³Ау Исус хъугъэр зыми рамыІотэжьынэу унэшъо пытэ афишІыгъ. ЕтІанэ пшъэ­шъэжъыер агъэшхэнэу ариІуагъ.

 

 

ЯХЭНЭРЭШЪХЬ

 

Назарет дэс цІыфхэм Исус зэрамыштагъэр

(Маттэ 13:53-58; Лука 4:16-30)

 

Исус, игъогу рыкІохэрэр игъусэхэу, а чІыпІэм икІы­жьи, янэ икъалэ кІожьыгъэ. ²Шэмбэт мафэр къызэсым, синэгогум цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр щаригъашІэхэу ыублагъ. Ежьым едэІугъэ цІыфыбэхэм агъэшІагъоу къа­Іуагъ:

–Мы лІым къыІохэрэр тыдэ къырихыгъэха? Сыдэу зэ­хэшІыкІыныгъэшхо Тхьэм ащ къыритыгъа! Сыдэу Іо­фышхо гъэшІэгъонха ащ ыІэ къикІыхэрэр! ³Мерэм ыкъоу пхъашІэр арыба мыр, Якъубэ, Иосый, Иудэ, Симон ашыр? Ышыпхъухэри тэ къытхэсхэба?

Арэущтэу Исус пае агу мыхъун къырагъэхьагъ.

⁴–Пегъымбарым лъытэныгъэ фэзымышІыхэрэр ежь янэ икъалэ дэсхэр, ежь иблагъэхэр, ежь иунагъо щыщ­хэр ары ныІэп,– ариІуагъ Исус ахэмэ.

⁵Исус сымэджэ заулэм ыІэхэр атырилъхьэхэу зэри­гъэхъужьыгъэхэм нэмыкІ а чІыпІэм Іофышхо гъэшІэ­гъон зи щишІагъэп. ⁶Ахэмэ яшІошъмыхъуныгъи ыгъэ­шІэгъуагъ.

 

Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур Тхьэм фэлэжьэнхэу зэрэдигъэкІыгъэхэр

(Маттэ 10:1, 5-15; Лука 9:1-6)

 

ЕтІанэ цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэзэ, игъунэгъу къуаджэхэр къыкІухьащтыгъэх. ⁷Джащыгъум Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІумэ къяджи, тІу­рытІоу дигъэкІыхэу ыублагъ. ДжынэпцІэ Іаехэр цІыф­хэм ахафынхэу тетыгъо аритыгъ. ⁸Мы унашъор афи­шІыгъ:

–Гъогум шъузытехьэкІэ, зы бэщ нэмыкІ зи зыдэшъу­мышт. Хьалыгъуи, Іалъмэкъи, бгырыпхым илъ ахъщи зыдэшъумыштэх. ⁹Ау цокъэ къызэрыкІохэр зыщы­шъулъэх. ДжэнитІуи зыщышъумылъ.

¹⁰–ХьакІэу зы унэ горэм шъуихьэмэ, а чІыпІэм шъу­къыдэкІыжьыфэ нэс, а унэм шъуис,– къыпигъэхъо­жьыгъ Исус. ¹¹–Зы чІыпІэ горэм шъущырамыгъэбла­гъэмэ е къыщышъомыдэІухэмэ, а чІыпІэм шъукъы­зикІыжькІэ, мыхъунэу ашІагъэмкІэ ахэмэ апашъхьэ шыхьат щыхъуным пае, шъуицуакъэхэм акІэрылъ сапэр акІэрыжъугъэтэкъужь. Шъыпкъэр шъосэІо, ахърэт мафэм а къалэм къинэу ыщэчыщтым нахьи, Содомрэ Гоморрэрэ къинэу ащэчыщтыр нахь мэкІэщт.

¹²Арэущтэу а нэбгырэ пшІыкІутІур гъогум техьэхи, «ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожь», цІыфхэм араІозэ, агъэІоу аублагъ. ¹³ДжынэпцІабэхэр цІыфмэ ахафыщты­гъэх, сымаджэ Іаджи дагъэ щафэзэ агъэхъужьыщтыгъэх.

 

УмэхъэкІо Иуан ышъхьэ зэрэпаупкІыгъэр

(Маттэ 14:1-12; Лука 9:7-9)

 

¹⁴Исус цІэрыІоу хъугъэти, икъэбар пачъыхьэу Ирод* зэ­хихыгъ. Зызэхехым, мырэущтэу ыІуагъ:

–Мыр умэхъэкІоу Иуан ары. Ар лІагъэхэм къахэтэ­джыкІыжьыгъ, джары ащ фэдэ лъэкІыныгъэ зыхэлъ Іофышхохэр ыІэ къызкІикІыхэрэр.

¹⁵–Ар пегъымбар Иляс* ары,– аІощтыгъ нэмыкІ цІыф­хэм.

–Ар пегъымбар гор, пэсэрэ пегъымбархэм афэдэу,–аІощтыгъ етІани нэмыкІхэми.

¹⁶ Ау Ирод ахэмэ ягущыІэхэр зызэхеххэм, ыІуагъ: –Иуанэу зышъхьэ пязгъэупкІыгъэр лІагъэхэм къахэ­тэджыкІыжьыгъ.

¹⁷Ирод ар зыкІиІуагъэр мыры: Ежьым ышэу Филипп зыцІэр псаоу пэтми, Ирод а Филипп ишъузэу Иро­диадэ зыцІэр къыщэжьыгъ. ¹⁸Ащ къызэрищэжьыгъэм пае, Иуан Ирод риІощтыгъ: «О пшы ишъуз къэпщэ­жьыныр хабзэкІэ хъущтэп». ¹⁹Ащ пае Иродиадэ Иуан гужъ фыриІэу хъугъэ. Иродиадэ ихьатыркІэ Ирод идзэ­лІхэм Иуан аригъэубыти, хьапсым чІаригъэдзагъ. Иро­диадэ Иуан аригъэукІынэу фэягъ, ау ар къыдэхъугъэп. ²⁰Сыда пІомэ Иуан шъыпкъагъэ зиІэ цІыф лъапІэу зэрэщытыр Ирод ышІэщтыгъэти, щыщынэщтыгъ ыкІи ыухъумэщтыгъ. Иуан къыІохэрэм зядэІукІэ, инэу гу­мэкІыщтыгъ, ау щытми игуапэу едэІущтыгъ.

²¹Зы мафэ горэм Иродиадэ Іофэу зылъыхъущтыгъэр къыфифагъ. Ирод къызыхъугъэ мафэр ыгъэлъэпІэнэу икъулыкъушІэхэм, идзэ ипэщэшхохэм, Галилей хэ­кум итхьаматэхэм ешхэ-ешъошхо афишІи къыригъэ­блэгъагъэх. ²²Джащыгъум Иродиадэ ыпхъу унэм къихьи къафэшъуагъ. Иродрэ ихьакІэхэмрэ агу рихьыгъ.

–УзыфаемкІи къысэлъэІуи, укъызэрысэлъэІурэр къы­пфэсшІэщт,– риІуагъ пачъыхьэм пшъашъэм. ²³Тхьары­Іуи фишІыгъ:

 

6:14 пачъыхьэ Ирод – еплъ Маттэ 14:1. 6:15 пегъымбар Иляс – еплъ Маттэ 16:14.

 

–Сыд щыщми узыфаер остын, сипачъыхьагъу ыныкъо нэс.

²⁴Пшъашъэр унэм икІыжьи, янэ еупчІыжьыгъ:

–СыдкІэ селъэІущта?

–УмэхъэкІо Иуан ышъхьэкІэ елъэІу,– къыриІожьыгъ янэ.

²⁵Пшъашъэр псынкІэу унэм къилъэдэжьи, пачъыхьэм къыриІуагъ:

–Джыдэдэм умэхъэкІо Иуан ышъхьэ зы лэгъэшхо горэм илъэу къысэт.

²⁶Пачъыхьэм ар зызэхехым, ыгу лъэшэу къеуагъ, ары­шъхьакІэ хьакІэхэм апашъхьэ пшъашъэм тхьарыІоу фишІыгъэм пае игущыІэ епцІыжьынэу фэягъэп. ²⁷Ары­ти, ардэдэм зы дзэлІ горэ Иуан ышъхьэ къыхьынэу унашъо фишІи ыгъэкІуагъ. ²⁸Ар кІуи, Иуан ышъхьэ хьа­псым щыпиупкІи, лэгъэшхом илъэу къыхьи, пшъашъэм къыритыгъ. Пшъашъэм янэ ритыжьыгъ. ²⁹Иуан игъогу рыкІохэрэм хъугъэ-шІагъэр зызэхахым, къакІохи, Иуан ихьадэ хьапсым чІахыжьи, къэунэм чІалъхьажьыгъ.

 

Исус нэбгырэ минитф зэригъэшхагъэр

(Маттэ 14:13-21; Лука 9:10-17; Иуан 6:1-4)

 

³⁰Апостолхэр* Исус ыдэжь къыщызэрэугъоихи, Іофэу ашІэгъэ пстэумрэ цІыфхэм аригъэшІэгъэ Іоф пстэумрэ раІотэжьыгъэх. ³¹КъэкІо-накІохэр зэрэбагъэм пае, Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ шхэгъуи фифэжьыщтыгъэ­хэпти, Исус ахэмэ ариІуагъ:

–ЧІыпІэ Іудзыгъэ горэм тизакъоу тыкІонышъ, зы­жъугъэпсэфыщт.

³²Арыти, къуашъом исхэу Іудзыгъэ чІыпІэ горэм язакъоу кІуагъэх. ³³ЦІыфхэм ахэр къуашъом исхэу, ІукІыхэу алъэгъугъ, бэми къашІэжьыгъэх. ЦІыфхэр къэлэ пстэуми лъэсэу къадэчъыхи, Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ къуашъомкІэ зыдэкІощтыгъэ чІыпІэм нэмысхэ рапшІэу ахэр нэсхи, къэзэрэугъоигъэх. ³⁴Исус къуашъом къикІи, цІыф купышхор зелъэгъум, а цІыф­хэр мэлахъо зимыІэ мэл Іэхъогъум фэдэхэу щыты-

 

6:30 апостолхэр – еплъ Маттэ 10:2.

 

гъэхэти, ыгу ягъуи, Іофыбэхэр аригъашІэхэу ыублагъ.

³⁵Мафэр зыхэкІуатэм, игъогу рыкІохэрэр Исус къыбгъо­дахьэхи къаІуагъ:

–Мы чІыпІэр нэкІы, мафэри хэкІотэгъах. ³⁶Чы­лэ-къоджэ гъунэгъухэм кІонхэшъ, гъомлапхъэ къызфа­щэфыжьыным пае, цІыфхэр тІупщыжьых; сыда пІомэ, ашхын зи яІэп.

³⁷–Шъо ахэр жъугъашхэх,– ариІуагъ Исус ахэмэ.

–ТыкІонышъ, динар* шъитІум ауасэ хьалыгъу къэт­щэфына, мы цІыфхэм ядгъэшхынэу?– къыраІожьыгъ адрэхэм.

³⁸–Хьалыгъу тхьапша шъуиІэр?– ариІуагъ Исус. –Шъу­кІуи къызэжъугъашІ.

КъызэрагъашІи къаІуагъ:

–Хьалыгъуитфырэ пцэжъыитІурэ тиІ.

³⁹ЕтІанэ Исус цІыф пстэури куп-купэу уц шхъуантІэм хагъэтІысхьанхэу игъогу рыкІохэрэм унашъо афишІыгъ. ⁴⁰ЕтІанэ цІыфхэр шъэрышъэу, шъэныкъо-шъэныкъоу куп-купэу тІысыгъэх. ⁴¹ЕтІанэ Исус хьалыгъуитфымрэ пцэжъыитІумрэ къыштэхи, уашъом дэплъыий, Тхьэм щытхъу фишІыгъ. ЕтІанэ хьалыгъухэр зэгуичыхи, цІыф­мэ апашъхьэ ралъхьанхэу игъогу рыкІохэрэм ариты­гъэх. ПцэжъыитІури ахэмэ зэкІэми афигощыгъ. ⁴²ЦІыф пстэури шхагъэх ыкІи загъэшхэкІыгъ. ⁴³Ащ нэужым къялыжьыгъэ хьалыгъу такъырхэмрэ пцэжъыехэмрэ мэтэ пшІыкІутІу арызэу аугъоижьыгъэх. ⁴⁴Шхагъэхэр лІы минитф хъущтыгъэх.

 

Исус псы кІыІум тетэу зэрэкІуагъэр

(Маттэ 14:22-33; Иуан 6:16-21)

 

⁴⁵Исус цІыф купышхор етІупщыжьыфэ, игъогу ры­кІохэрэр ежьым ыпэ рапшІэу псыхъураем иадрабгъу ит Вифсайдэ къалэм зэпырыкІынхэу къуашъом ригъэтІыс­хьагъэх. ⁴⁶Исус цІыфхэр зетІупщыжьыхэ ужым, Тхьэм елъэІунэу Іуашъхьэм дэкІоягъ.

⁴⁷Пчыхьэр къызэсым, къуашъор псыхъурэе гу­зэгум нэсыгъагъ, Исуси изакъоу чІыгум къытенагъ.

 

6:37 динар – еплъ Маттэ 18:24.

 

⁴⁸Къуашъом исхэм жьыбгъэр къапеоти, ахэмэ ерагъэу къошъо бэщхэмкІэ афэу Исус ылъэгъугъэх. АтэкъэІо­гъум дэжь къуашъом исхэм алъэныкъокІэ псы кІыІум тетэу, Исус къэкІуагъ. Ахэмэ аблэкІы пэтыгъ. ⁴⁹Исус псы кІыІум тетэу къакІоу залъэгъум, хьадэджадэу ашІо­шІи, къэкууагъэх, ⁵⁰сыда пІомэ зэпстэуми ар алъэгъуи, лъэшэу щтагъэхэти ары.

Ардэдэм Исус къадэгущыІагъ:

–Шъугу шъумыгъэкІоды, сэры ар, шъумыщын.

⁵¹ЕтІанэ ахэмэ къуашъом адитІысхьи, жьыбгъэр уцу­жьыгъэ. Лъэш дэдэу агъэшІэгъуагъ, ⁵²сыда пІомэ Іофы­шхо гъэшІэгъонэу Исус хьалыгъухэмкІэ ышІэгъагъэр къагурымыІоу, гуркъэхэу* щытыгъэхэти ары.

 

Исус Геннисарет хэкум сымаджэхэр зэрэщигъэхъужьыгъэхэр

(Маттэ 14:34-36)

 

⁵³Псыхъураем зызэпырэкІыхэм, Геннисарет хэкум нэсхи, гъурзыр щырадзыхыгъ. ⁵⁴Къуашъом къызэрикІы­хэу, цІыфхэм Исус къашІэжьыгъ. ⁵⁵ЦІыфхэм а хэкур зэкІэ къачъыхьэу, сымаджэхэр пІуаблэхэм акІоцІылъхэу Исус зыдэщыІэу зыфаІорэ чІыпІэм къахьэу къаублагъ. ⁵⁶Къуаджэми, къалэми, чылэми Исус тыдэ кІуагъэми сымаджэхэр а чІыпІэхэм ягузэгупІэхэм ащагъэтІылъти, зи мыхъуми ищыгъын кІапэм нигъэсынхэу къелъэІущты­гъэх, Исус ищыгъын кІапэми нэсыгъэ пстэури хъужьы­щтыгъэх.

 

 

ЯБЛЭНЭРЭШЪХЬ

 

Тыжъхэм къакІэныжьыгъэ хабзэхэр

(Маттэ 15:1-20)

 

Фарисейхэри Ерусалим къикІыгъэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ащыщхэри Исус ыдэжь къыщызэрэугъоигъэх.

 

6:52 гуркъэхэу – еплъ 3:5.

 

²Ахэмэ Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщхэр Іэ мыкъа­бзэхэмкІэ, ащ къикІырэр аІэхэр амытхьакІыхэу, шхэхэу алъэгъугъ. ³Сыда пІомэ фарисейхэмрэ адрэ джурт пстэумрэ ятэжъхэм къакІэныжьыгъэ хабзэхэм атетхэу, аІэхэр амытхьакІыгъэхэу шхэхэрэп. ⁴Бэдзэрым къикІы­жьхэмэ, замыгъэкъэбзэжьыгъэу шхэхэрэп. А хабзэхэм анэмыкІэу, ятэжъхэм къакІэныжьыгъэ хэбзабэхэр зэ­рахьэ, гущыІэм пае, шъуалъэхэми, къумгъанхэми, лэ­гъупхэми ятхьакІынхэр.

⁵Арыти, фарисейхэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ Исус къеупчІыгъэх:

–О уигъогу рыкІохэрэр тятэжъхэм къытфагъэнэгъэ хабзэхэм атемытхэу, Іэ шІоихэмкІэ сыд пае шхэхэра?

⁶–Пегъымбар Исайас шъо нэпитІу зиІэхэм шъыпкъэр къышъуиІолІагъ,– ариІожьыгъ Исус. –Мыщ фэдэу итхылъ ит:*

«Мы цІыфхэм аІупэхэмкІэ сагъэлъапІэ, ау агухэмкІэ спэчыжьэх. ⁷Ахэм цІыфхэм Іофхэр арагъашІэхэзэ, цІыфхэм яхабзэ Тхьэм иунашъо зэрэфагъадэрэм пае, сэ сызэрагъэлъапІэрэр хьаулый».

⁸–Тхьэм иунашъо къэжъугъэнагъэу, цІыфхэм къакІэ­ныжьыгъэ хабзэхэм шъуатет.

⁹–Шъуятэжъхэм къакІэныжьыгъэ хабзэхэр жъугъэцэ­кІэнхэм пае, Тхьэм иунашъо зы лъэныкъокІэ ешъогъэ­зы,– къыпигъэхъожьыгъ Исус. ¹⁰–Сыда пІомэ пегъымбар Мусэ ыГуагъ:* «Уятэрэ уянэрэ лъытэныгъэ афэшІ», ыкІи «Хэти щэрэт зятэ е зянэ ІэягъэкІэ тегущыІэрэр шъуукІын фае». ^11,12Ау шъо шъоІо: «Зы цІыф горэм ежьым ятэ е янэ мырэущтэу риІомэ: Сэ тынэу шъо шъостын слъэкІыщтгъэр джы корбан сшІыщт, ыІоу, (ащ къикІырэр Тхьэм пае тын сшІыщт), ащыгъум а цІыфым ятэ е янэ зи фимышІэнэу фит». ¹³Арэущтэу шъушІы­зэ, шъуятэжъхэм яхабзэхэу шъо шъукъохэм къафэ­жъугъанэхэрэмкІэ Тхьэм игущыІэхэр зы лъэныкъокІэ ешъогъэзых. Ащ фэдэ Іаджи шъошІэ.

 

7:6-7 Пегъымбар Исайас . . . итхылъ ит – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 29:13.

7:10 пегъымбар Мусэ ыІуагъ – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 20:12; 21:17.

 

¹⁴Исус цІыф купышхом джыри зэ къяджи ариІуагъ:

–Шъо пстэури шъукъысэдэІу, къасІорэри зыгурыжъу­гъаГу. ¹⁵ЦІыфыр мыкъабзэу зышІын зылъэкІырэр шхы­нэу ышхырэр арэп, ыгу къикІыхэрэр ары нахь. ¹⁶Рыдэ­Іонэу тхьакІумэ зиІэм зэхерэх.

¹⁷Исус цІыф купышхом хэкІыжьи, унэм зехьажьым, игъогу рыкІохэрэр а гъэсэныгъэ къэбарым ехьылІагъэу къеупчІыгъэх.

¹⁸–Шъори зи къыжъугурымыІоу ара?– ариІожьыгъ Исус. –ЦІыфым шхынэу ышхырэм ежьыр мыкъабзэу ышІын зэримылъэкІырэр къыжъугурыІорэба? ¹⁹Сыда пІомэ цІыфым шхынэу ышхырэр ыгу ихьэрэп, ыныбэ ехьэ нахь, етІани пкъым хэкІыжьы. (А гущыІэхэмкІэ Исус шхын пстэури хьалэлэу ыІуагъ.)

²⁰–ЦІыфым ыгу къикІырэр ары мыкъабзэу зышІырэр,–къыпигъэхъожьыгъ Исус. ²¹–Сыда пІомэ цІыфым ыкІо­цІырэ ыгурэ ары мыхэр къызэрыкІыхэрэр: гупшысэ бза­джэхэр, зинэ шІэныр, тыгъоныр, цІыф укІыныр, ²²нэй­псыеныр, бзэджагъэр, тхьагъэпцІыгъэр, мыхъомышІэ псэу­кІэр, шъугъоныр, цІыфхэм ІэягъэкІэ атегущыІэныр, пэ­гагъэр, делагъэр. ²³А бзэджэгъэ пстэури гу кІоцІым къекІыхэшъ, цІыфыр мыкъабзэу ашІы.

 

Сирофиникие хэкум щыщ бзылъфыгъэм шІошъхъуныгъэу

иІагъэр

(Маттэ 15:21-28)

 

²⁴ЕтІанэ Исус а чІыпІэм икІи, къалэхэу Тиррэ Сидонрэ яІэгъо-благъо кІуагъэ. Зы унэ горэм зехьэм, ащ дэжьым ежьыр зэрэщыІэр зыми ышІэнэу фэягъэп, ау ар гъэбэ­лъыгъэу хъугъэп. ²⁵3ы бзылъфыгъэу джынапцІэ зыхэс пхъу зиІэм Исус къызэрэкІуагъэр зэрэзэхихэу къакІуи, ылъакъохэм адэжь зыщыридзыхыгъ. ²⁶А бзылъфыгъэр Сирофиникие хэкум щыщыгъ, ыбзи урымыбзагъ*. Ып­хъу джынапцІэр хифынэу Исус къелъэІугъ.

²⁷–Ыпэ рапшІэу сабыйхэм загъэгъэшхэкІ,– риІуагъ Исус а бзылъфыгъэм, –сыда пІомэ сабыйхэм хьалы­гъур аІыпхэу, хьэхэм ябгъэшхыныр тэрэзэп.

7:26 урымыбзэр – иунаныбзэр ары.

²⁸–Шъыпкъэ, тхьаматэ,– къыриІожьыгъ бзылъфыгъэм, –ау сабыйхэм къаІэпытэкъурэ хьалыгъу шкъойхэр Іэнэ чІэгъым чІэс хьэхэми ашхых.

²⁹–А гущыІэр къызэрэпІуагъэм пае, джынапцІэр о ппхъу хэкІыжьыгъ,– риІуагъ Исус. –О уиунэ кІожь.

³⁰Бзылъфыгъэр унэм къызэкІожьым, джынапцІэр хэ­кІыжьыгъэу, ыпхъу пІэм хэлъэу къыгъотыжьыгъ.

 

Исус дэгоу ыкІи гущыІэгъуаеу щыт лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

 

³¹Ащ ыужым Исус къалэхэу Тиррэ Сидонрэ* яІэ­гъо-благъо къикІыжьи, КъэлипшІ* зыцІэ хэкум кІоцІы­рыкІи, Галилей псыхъураем къэкІожьыгъ. ³²Джащыгъум дэгоу ыкІи гущыІэгъуаеу щыт лІы горэ цІыфхэм Исус къыфащи, ыІэ тырилъхьанэу къелъэІугъэх.

³³Исус а лІыр цІыфхэм зы лъэныкъокІэ ахищи, яза­къоу къызэнэжьхэм, ыІэхъуамбэхэр лІым ытхьакІумэхэм ариІухи, ужъунтхи, лІым ыбзэгу теІэбагъ. ³⁴ЕтІанэ уашъом дэплъыий, куоу хэщэтыкІи, а лІым риІуагъ: «Еффатэ!» (Еффатэм къикІырэр, «ПтхьакІумэхэм зыкъызэІуахы­жьыщт!») ³⁵Ардэдэм лІым ытхьакІумэхэм зэхахэу хъу­жьыгъэх, ыбзэгуи къытІупщыжьи, къабзэу къэгущыІэу ыублагъ.

³⁶Исус цІыфхэм ар зыми рамыІотэжьынэу унашъо афи­шІыгъ. Ау сыд фэдизэу унашъо афишІыгъэми, а Іофыр нахьыбэу агъэІущтыгъ. ³⁷ЦІыфхэм хъугъэ-шІагъэр ин дэдэу агъэшІагъозэ аІощтыгъ:

–ЗэкІэри дэгъоу ышІагъ. Дэгухэм зэхахэу егъэхъу­жьых, бзакохэри къегъэгущыІэх.

 

7:31 къалэхэу Тиррэ Сидонрэ – еплъ Маттэ 11:21. 7:31 КъэлипшІ – еплъ Маттэ 4:25.

 

 

ЯЕНЭРЭШЪХЬ

 

Исус нэбгырэ миниплІ зэригъэшхагъэр

(Маттэ 15:32-39)

 

А мафэхэм джыри зэ цІыф купышхо къэзэрэугъоигъ. Ахэмэ ашхын зи яІагъэпти, Исус игъогу рыкІохэрэм къяджи ариІуагъ:

²–ЦІыф купышхом сыгу ягъу, сыда пІомэ мэфищ хъугъэу сигъус, ышхыни иІэп. ³МэлакІэ лІэхэу пІыф­хэр стІупщыжьхэмэ, гъогум щызэхэфэщтых, сыда пІомэ чыжьэу къикІыгъэхэр ахэмэ ахэтых.

⁴–Мы шъоф нэкІым ахэмэ афырикъун хьалыгъу зы­горэм тыдэ къихын ылъэкІына?– аІуи, игъогу ры­кІохэрэм Исус къыраІожьыгъ.

⁵–Хьалыгъу тхьапша шъуиІэр?– яупчІыгъ Исус ахэмэ. –Хьалыгъуибл тиІ,– къаІожьыгъ ахэмэ. ⁶Джащыгъум Исус цІыф купышхор чІыгум етІысэхын­хэу унашъо ышІыгъ. Хьалыгъуиблыр къыштэхи, Тхьэм щытхъу фишІыгъ. ЕтІанэ хьалыгъухэр зэгуичыхи, цІыф купышхом ыпашъхьэ ралъхьанхэу игъогу рыкІохэрэм аритыгъэх. Ахэми арэущтэу ашІыгъ. ⁷Пцэжъые цІыкІу заули яІагъ. Ахэмэ апаий Исус Тхьэм щытхъу фишІи, ахэри цІыфмэ апашъхьэ ралъхьанхэу игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ. ⁸ЦІыфхэр шхагъэх ыкІи загъэшхэкІыгъ. Ащ нэужым хьалыгъу такъырхэу къялыжьыгъэхэр мэтибл ар ызэу аугъоижьыгъэх. ⁹Шхагъэхэр нэбгырэ миниплІы фэдиз хъущтыгъэх. ЕтІанэ Исус цІыфхэр ытІупщыжьыгъэх. ¹⁰ ЦІыфхэр зетІупщыжьыхэ ужым, игъогу рыкІохэрэр игъу­сэхэу къуашъом итІысхьи, къуаджэу Далмануфэ иІэгъо­благъо кІуагъэ.

 

Зы нэшэнэ гъэшІэгъонышхо горэ уашъом къафыригъэхынэу фарисейхэр Исус къызэрелъэІугъэхэр

(Маттэ 16:1-4; Лука 11:29-32)

 

¹¹Фарисейхэр Исус ыдэжь къакІохи, гущыІэкІэ къены­къокъухэу къаублагъ. Ежьыр агъэунэфыным пае, зы нэ­шэнэ гъэшІэгъонышхо горэ уашъом къафыригъэхынэу фэягъэх. ¹²Исус ыгукІэ куоу хэщэтыкІи къыІуагъ:

–Джырэ цІыфхэр нэшэнэ гъэшІэгъонышхо сыд пае кІэупчІэхэра? Шъыпкъэр шъосэІо, Тхьэм джырэ цІыф­хэм нэшэнэ гъэшІэгъонышхо зи къаритыщтэп.

¹³ЕтІанэ Исус ахэр къыгъанэхи, къуашъом итІысхьи, псыхъураем иадрабгъу зэпырыкІыжьыгъ.

 

Фарисейхэм ятэджэпсырэ пачъыхьэ Ирод итэджэпсырэ

(Маттэ 16:5-12)

 

¹⁴Исус игъогу рыкІохэрэм икъун хьалыгъу къызда­хьынэу ащыгъупшэгъагъ. Къуашъом илъэу, зы хьалы­гъу закъо нэмыкІ зи къыздахьыгъэп. ¹⁵Исус ахэмэ афи­гъэпытэу ариІуагъ:

–Шъуфэсакъ, фарисейхэм ятэджэпсырэ пачъыхьэ Ирод итэджэпсырэ защышъуухъум.

¹⁶–Хьалыгъу тиІэпышъ ары ащ зыкІиІорэр,– зэраІоу, игъогу рыкІохэрэр а Іофым тегущыІагъэх.

¹⁷Исус ахэмэ аІорэм гу лъити ариІуагъ:

–Хьалыгъу зэрэшъуимыІэм сыд пае шъутегущыІэрэ? Джыри зи зэхэшъумышІыкІэу ыкІи къыжъугурымыІоу ара? Ащ фэдизэу шъугуркъэу* шъущыта? ¹⁸Нэ шъуиІэ пэтми, шъумылъэгъоу ара? ТхьакІумэ шъуиІэ пэтми, зэхэшъумыхэу ара? ¹⁹Шъугу къэкІыжьырэба, хьалыгъуи­тфыр цІыф минитфым зафызэгосэчым, хьалыгъу такъыр матэхэу сыд фэдиза арызэу шъуугъоижьыгъэхэр?

–Мэтэ пшІыкІутІу,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

²⁰–Хьалыгъуиблыри цІыф миниплІым зафызэгосэчым, хьалыгъу такъыр матэхэу сыд фэдиза арызэу шъуугъои­жьыгъэхэр?

–Мэтибл,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

²¹–Джыри зи къыжъугурымыІоу ара?– ариІуагъ Исус ахэмэ.

 

8:17 гуркъэ – еплъ 3:5.

 

Исус Вифсайдэ къуаджэм щыщэу лІы нэшъу горэ зэригъэхъужьыгъэр

 

²²ЕтІанэ Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ Вифсайдэ къу­аджэм* къэкІуагъэх. ЦІыфхэм лІы нэшъу горэ Исус къыфащи, теІэбэнэу елъэІугъэх. ²³Исус нэшъум ыІэ ыубыти, къуаджэм дищыгъ. ЕтІанэ нэшъум ынэхэм акІэужъунтхи, ыІэхэр нэшъум тырилъхьэхи еупчІыгъ:

–Зыгорэ олъэгъуа?

²⁴Нэшъум ышъхьэ къыІэти къыІуагъ:

–ЦІыфхэм къакІухьэу сэлъэгъух. Ахэр чъыгхэм афэ­дэх.

²⁵ЕтІанэ Исус ыІэхэр джыри зэ нэшъум ынитІумэ атырилъхьажьыгъэх. Ащ дэжьым лІым тэрэзэу ылъэ­гъоу хъугъэ. Ар хъужьи, пстэури нафэу ылъэгъоу хъужьыгъэ. ²⁶Ащ нэужым Исус а лІым риІуагъ:

–Къуаджэм удэмыхь, зыми зи емыІу.

ЕтІанэ ядэжь ыгъэкІожьыгъ.

 

«Оры Христосыр», ыІуи, Петрэ Исус зэрэриІуагъэр

(Маттэ 16:13-20; Лука 9:18-21)

 

²⁷Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ Кайсарфилипие къа­лэм* иІэгъо-благъо икъуаджэхэм алъэныкъомкІэ кІуа­гъэх. КІохэзэ, Исус игъогу рыкІохэрэм яупчІыгъ:

–ЦІыфхэм сэ хэт сыщыщэу аІора?

²⁸–Зы купым о уумэхъэкІо Иуанэу аІо,– къыраІо­жьыгъ ахэмэ. –НэмыкІхэми о упегъымбар Илясэу* аІо. ЕтІанэ адрэхэми о пегъымбархэмэ уащыщ горэу аІо.

²⁹–Адэ шъори, сэ хэт сыщыщэу шъуІора?– яупчІыгъ Исус ахэмэ.

–Оры Христосыр*,– ыІуи, Петрэ Исус къыриІожьыгъ.

 

8:22 Вифсайдэ къуаджэр – Вифсайдэ къуаджэр Иулиас зыцІэ къуаджэу Галилей псыхъураем итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ Іушъом Іутыгъэр арыщтын.

8:27 Кайсарфилипие къалэр – Галилей псыхъураем километрэ 40-кІэ пэчыжьэу, итемыр лъэныкъомкІэ итыгъ.

8:28 пегъэмбар Иляс – еплъ Маттэ 16:14.

8:29 Христос – еплъ Маттэ 1:17.

 

³⁰Ащ дэжьым Исус ар зыми рамыІотэжьынэу ахэмэ афигъэпытагъ.

 

Исус ежьыр зэраукІыщтри, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыщтри къызэриІуагъэр

(Маттэ 16:21-28; Лука 9:22-27)

 

³¹Джащыгъум Исус игъогу рыкІохэрэм мырэущтэу аригъашІэу ыублагъ:

–ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо* къиныбэ ыщэчын фаеу щыт. Нахьыжъхэми*, дин пэщэшхохэми*, Тэурат егъэджэ­кІо пащэхэми* ежьыр зэрамыпэсын ыкІи аукІын фаеу щыт, мэфищ нэужми лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьын фаеу щыт.

³²Исус мы Іофхэр шъхьаихыгъэу къыІуагъэх. Джащы­гъум Петрэ Исус зы лъэныкъокІэ Іуищи, фимыдэу ыу­благъ.

³³Ау Исус зыкъызэригъэзэкІи, игъогу рыкІохэрэм яплъи, Петрэ егыигъ:

–Сауж икІ, шэйтан! О уигупшысакІэ Тхьэм игупшы­сакІэу щытэп, цІыфым игупшысакІэу щыт нахь.

³⁴ЕтІанэ Исус цІыф купышхомрэ игъогу рыкІохэрэм­рэ къяджи ариІуагъ:

–Зыгорэ сэ сауж къырыкІонэу фаемэ, ежьыр зыфэе Іофхэр къерэгъанэхи, лІэныгъэм икъащ къерэшти, сауж къырэрэкІу; ³⁵сыда пІомэ хэти зыпсэ мыкІодэу къэзы­гъэнэжьынэу фаем ыпсэ шІокІодыщт, ау хэти сэщ пае­рэ къэбарышІум* паерэ зыпсэ зышІокІодрэм ыпсэ мы­кІодэу къыгъэнэжьыщт. ³⁶Дунаер зэкІэ зы цІыфым ие хъоу, ежьыр кІодмэ, ишІуагъэу къэкІощтыр сыда? ³⁷ЦІы-

 

8:31 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо – еплъ Маттэ 8:20.

8:31 нахьыжъхэр – еплъ Маттэ 16:21.

8:31 дин пэщэшхохэр – еплъ Маттэ 2:4.

8:31 Тэурат егъэджэкІо пащэхэр – еплъ Маттэ 2:4.

8:35 къэбарышІур – Исус Христос ехьылІэгъэ къэбарышІур ары. Тхьэм пегъымбархэм ягущыІэкІэ цІыфхэр къызэригъэгугъэгъэ Іофхэр Исус Христос Іофэу ышІагъэмкІэ къыыгъэшъыпкъэжьхэзэ ыгъэхъугъэх, арэущтэуи цІыфхэр мыкІодхэу къызэригъэнэжьыщтхэ гъогу афишІыгъ.

 

фым ыпсэ пае уасэу сыд ытышъущтыр? ³⁸Джырэ цІыф­хэу Тхьэр зымышІэхэу, псэкІод зышІэхэрэм ащыщэу хэти сэррэ сэ сигущыІэхэмрэ къыттеукІытыхьэрэм, сэ ЦІыф Лъэпкъым Ыкъуи а цІыфым сытеукІытыхьажьыщт, мэ­лэІич лъапІэхэр сигъусэхэу сэ Сятэ ищытхъушхо фэдэ щытхъушхо сиІэу сыкъызыкІожькІэ.

 

 

ЯБГЪОНЭРЭШЪХЬ

 

–Шъыпкъэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус ахэмэ, –Тхьэм и Тетыгъошхо* лъэкІыныгъэшхокІэ къэкІуагъэу алъэ­гъуфэ, мыщ дэжьым щыт цІыфхэм ащыщхэу заулэм лІэныгъэр алъэгъущтэп.

 

Исус итеплъэ зэрэзэрихъокІыгъэр

(Маттэ 17:1-13; Лука 9:28-36)

 

²Мэфих зытешІэ ужым, Исус Петри, Якъуби, Иуани зыдищэхи, зы Іошъхьэ лъагэ горэм язакъоу дищэя­гъэх. Джащыгъум ахэмэ апашъхьэ Исус итеплъэ щызэри­хъокІыгъ. ³Дунаим тет гыкІакІо горэм щыгъынхэр фыжьэу зэригыкІышъущтхэм нахьи, Исус ищыгъынхэр нахь фыжьыбзэу, къэлыдэу хъугъэх. ⁴Ащ дэжьым пе­гъымбархэу Илясрэ Мусэрэ ахэм къафэлъэгъуагъэх, ахэри Исус къыдэгущыІэхэу щытыгъэх.

⁵–Равви, мыщ дэжьым тызэрэщыІэр дэгъу,– ыІуи, Петрэ Исус къыриІуагъ. –Чэлищ щыдгъэІэн, ощ пае зы, Мусэ паий зы, Иляс паий зы.

⁶Петрэ ыІон ышІагъэп; сыда пІомэ ахэр щтагъэхэти ары.

⁷Джащыгъум зы ошъуапщэ къакІуи къашъхьэщы­хьагъ. Ошъуапщэм зы макъэ горэ къыхэІукІыгъ:

–Мары сэ шІу слъэгъурэ Скъо кІасэр. Ащ ыІорэм шъуедэІу.*

 

9:1 Тхьэм и Тетыгъошхо – еплъ 1:15.

9:7 Мары сэ шІу слъэгъурэ Скъо кІасэр. Ащ ыІорэм шъуедэІу! – еплъ Сэбур (Псалтыр) 2:7; Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхы­гъэм 22:2 ыкІи ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 18:15.

 

⁸ОшІэ-дэмышІэу, зызэплъэкІыжьхэм, ахэмэ ягъусэу Исус нэмыкІ зи алъэгъужьыгъэп.

⁹Ахэр Іуашъхьэм къехыжьхэзэ, ежьырэу ЦІыф Лъэ­пкъым Ыкъо лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыфэ, алъэгъу­гъэр зыми рамыІотэжьынэу Исус унашъо афишІыгъ. ¹⁰А гущыІэхэр агу раубытагъэх, «ЛІагъэхэм къахэтэджы­кІыжьынэу Исус зыфиІуагъэм къыригъэкІыгъэр сыда?» аІозэ зэупчІыжьыгъэх.

¹¹Ахэр Исус къеупчІыгъэх:

–Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ыпэ рапшІэу пегъымбар Иляс къэкІон фаеу аІоу, сыда зыкІаІорэр?

¹²–Шъыпкъэ, ыпэ рапшІэу Иляс къэкІонышъ, Іоф пстэури тэрэзэу зэтыригъэуцожьын фае,– ариІожьыгъ Исус, –ау Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо къиныбэ ыщэчын фаеу щыт, цІыфхэми зэрамыпэсын фаеу щыт. ¹³Ау сэ шъосэІо, Иляс къэкІогъах,* Іоф бзэджагъэу ежьым рашІэнхэу зыфэягъэхэри рашІагъэх, ежьым ехьылІагъэу Тхьэм игу­щыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу.

 

Исус джынапцІэ зыхэс кІалэ горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 17:14-20; Лука 9:37-43а)

 

¹⁴Исусрэ игъусищрэ адрэ нэбгырэхэу игъогу ры­кІохэрэм адэжь къызагъэзэжьым, цІыф купышхом ахэр къауцухьагъэхэу, Тэурат егъэджэкІо пэщэ куп ахэмэ къянэкъокъухэу алъэгъугъэх. ¹⁵Исус къызалъэгъум, цІыф купышхом зэкІэ агъэшІагъуи, къыбгъодэлъадэхи, шІуфэс къырахыгъ.

¹⁶–Сыдым ехьылІагъэу ахэмэ шъуянэкъокъура?–яупчІыгъ Исус игъогу рыкІохэрэм.

¹⁷ЦІыф купышхом хэтэу зыгорэм къыриІуагъ:

–Дин гъэсакІу, джынапцІэу сэ сикІалэ бзако зышІы­рэр хэсти, къыпфэсщагъ. ¹⁸ДжынапцІэр кІалэм къыха­хьэ къэс, чІыгум къытыредзэ. ЫІупс къыІутІэтІэу, ыцэ­хэр зэригъэшхыхэу зэтекъэ. О уигъогу рыкІохэрэм

 

9:13 Иляс къэкІогъах – Исус зыфиІуагъэр умэхъэкІоу Иуан (Яхьяр) ары. Иуан Христос игъогу ыгъэпсынэу Тхьэм къызэригъэгугъэгъэ пегъымбар Иляс ары. Еплъ Маттэ 16:14.

 

джынапцІэр хафынэу сялъэІугъ, арышъхьакІэ ахэмэ ар хафын алъэкІыгъэп.

¹⁹–Еоой, шъо джырэ цІыфхэу шІошъхъуныгъэ зимы­Іэхэр,– ариІожьыгъ Исус. –Сыд фэдизрэ сышъухэтын фая? Сыд фэдизрэ шъусщыІэн фая? А кІалэр къысфа­шъущ.

²⁰Ахэмэ кІалэр Исус къыфащагъ. Ау джынапцІэм Исус зэрилъэгъоу, кІалэр къыгъэкІэзэзыгъ. КІалэр чІы­гум къытефи, Іупсыр къыІутІэтІэу укІорэигъэ.

²¹–Сыд фэдиз хъугъэу мыщ фэдэу щыта?– еупчІыгъ Исус кІалэм ятэ.

–ИцІыкІугъэ къыщегъэжьагъэу арэущтэу щыт,– къы­Іожьыгъ ятэ. ²²–ДжынапцІэм ар ыгъэкІодыным пае, машІоми псыми бэрэ ахидзэщтыгъ. Зыгорэ пшІэн плъэ­кІымэ, гукІэгъу къытфэшІи къыддэІэпыІ.

²³–«Зыгорэ пшІэн плъэкІымэ», оІо,– риІуагъ Исус а лІым. –ШІошъхъуныгъэ зиІэм сыдрэ Іофи ышІэн елъэ­кІы.

²⁴Ардэдэм кІалэм ятэ къэкууагъ:

–Сэ сшІошъ мэхъу, сишІошъмыхъуныгъэ сытекІонэу къыздэІэпыІ, тхьаматэ.

²⁵Исус цІыф купышхо къэзэрэугъоигъэу зелъэгъум, джынэпцІэ Іаем егыий риІуагъ:

–О, цІыфхэр бзакоу ыкІи дэгоу зышІырэ джынапцІ, унашъо къыпфэсэшІы, мы кІалэм хэкІыжьи, ныбжьи укъыхэмыхьажь.

²⁶ДжынэпцІэ Іаер къыхэкуукІи, кІалэр лъэшэу къы­гъэкІэзэзи хэкІыжьыгъ. КІалэр хьадэм фэдэу хъугъэ. Арыти, а цІыфхэм ащыщыбэхэм, «Ар лІагъэ» аІуагъ. ²⁷Ау Исус кІалэм ыІэ къыубыти, ылъакъохэм атыригъэуцуагъ, кІалэри къэтэджыжьыгъ.

²⁸Ащ ыужым Исус унэ горэм зехьэм, игъогу рыкІохэрэм язакъоу къызынэжьхэм, къеупчІыгъэх:

–Сыд пае а джынапцІэр тэ хэтфын тымылъэкІыгъа?

²⁹–Мыщ фэдэ лъэпкъыр тхьэлъэІунымрэ нэкІынымрэ афэшъхьафкІэ цІыфым хэпфышъущтэп,– ариІожьыгъ Исус.

 

Исус ежьыр зэраукІыщтри, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыщтри ятІонэрэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 17:22-23; Лука 9:43б-45)

 

³⁰Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ а чІыпІэм икІыхи, Галилей хэкум кІоцІырыкІыгъэх. Ахэр зыдэщыІэхэр Исус зыми къышІэнэу фэягъэп, ³¹сыда пІомэ игъогу рыкІо­хэрэм Іофхэр аригъашІэщтыгъэхэти ары. Ахэмэ мырэу­щтэу ариІуагъ:

–ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо цІыфхэм аІэкІэхьанышъ, ахэмэ ежьыр аукІыщт, ау заукІы ужым, мэфищ те­шІагъэу лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыщт.

³²Ау игъогу рыкІохэрэм а гущыІэхэм къарыкІырэр къагурыІуагъэп, ежьым къеупчІынхэуи щынэщтыгъэх.

 

Хэта анахь ин дэдэр?

(Маттэ 18:1-5; Лука 9:46-48)

 

³³Капернаум къалэм къэкІожьыгъэх. Унэм зехьэхэм, Исус игъогу рыкІохэрэм яупчІыгъ:

–Гъогум шъузытетым, сыда шъузытегущыІагъэр?

³⁴Ау ахэмэ заушъэфыгъ, сыда пІомэ ахэр гъогум зы­тетхэм, «Тэ тщыщэу хэт анахь ин дэдэр», аІоти зэнэ­къокъущтыгъэх.

³⁵Исус тІыси, игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІум къяджи ариІуагъ:

–Зыгорэ апэ итынэу фаемэ, ар ауж дэдэу хъун фае, пстэу­ми Іофтабгэуи афэхъун фае.

³⁶Зы сабый горэм ыІэ къыубыти, агузэгу ригъэуцуи, ІаплІ рищэкІи ариІуагъ:

³⁷–Хэти мыщ фэдэ сабыир сэ сцІэкІэ къезыгъэбла­гъэрэм сэ сыригъэблэгъагъэу мэхъу; хэти сэ сезыгъэ­благъэрэми сэ сизакъоу арэп ригъэблагъэрэр, сэ сыкъэ­зыгъэкІуагъэри ары.

 

Къытпэмыуцурэр тигъус

(Лука 9:49-50)

 

³⁸–Дин гъэсакІу, лІы горэм о пцІэкІэ джынапцІэхэр цІыфхэм ахифхэу тлъэгъугъэ,– ыІуи, Иуан Ису къыриІуагъ. –Ар тэ зэрэтщымыщым пае зэтетІэжьэнэу тыпылъыгъ.

³⁹–ЗэтешъумыІажь ар,– къыІуагъ Исус, –сыда пІомэ сэ сцІэкІэ Іофышхо гъэшІэгъон зышІэрэр ащ лъыпытэу ІэягъэкІэ къыстегущыІэн ылъэкІыщтэп. ⁴⁰Сыда пІомэ тэ къытпэмыуцурэр тигъусэшъ ары. ⁴¹Шъыпкъэр шъо­сэІо, Христос игъогу шъузэрэрыкІорэм пае, зы псы шъуалъэ шъуезыгъашъорэм ифэшъошэ ІэхьышІу шІо­кІодыщтэп.

 

ЦІыфхэм псэкІод ашІэнэу дэзыхьыхырэ Іофхэр

(Маттэ 18:6-9; Лука 17:1-2)

 

⁴²–Мы цІыкІухэм ащыщэу сэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэм псэкІод ышІэнэу хэти дэзыхьыхрэм ыпшъэтыкъ мыжъо шъхьал кІэрашІэу, хым хадзагъэмэ, ежьымкІэ нахьышІущтыгъ. ^43,44О пІэ псэкІод пшІэнэу удихьыхмэ, пыупкІыжь. УІитІу псаоу джэхьнэмэу цІыфылыр зышхы­щтэу, хьамлыухэр зыщымылІэжьыщтэу, зимашІуи мы­кІосэжьыщтым* укІоным нахьи, уІащэу мыкІодыжьын щыІэныгъэ бгъотыныр оркІэ нахьышІу. ^45,460 плъакъуи псэкІод пшІэнэу удихьыхмэ, пыупкІыжь. ПлъэкъуитІу псаоу джэхьнэмэу цІыфылыр зышхыщтэу, хьамлыухэр зыщымылІэжьыщтэу, зимашІуи мыкІосэжьыщтым упа­дзэным нахьи, улъащэу мыкІодыжьын щыІэныгъэ бгъо­тыныр оркІэ нахьышІу. ^47,48Ащ фэдэуи, о унэ псэкІод пшІэнэу удихьыхмэ, къитхъыжь. УнитІу псаоу джэхь­нэмэу цІыфылыр зышхыщтэу, хьамлыухэр зыщымылІэ­жьыщтэу, зимашІуи мыкІосэжьыщтым упадзэным нахьи, зы нэ нахь уимыІэми, Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ учІэхьаныр оркІэ нахьышІу. ⁴⁹Тхьэм хэтрэ цІыфи машІокІэ ыщыущт, сыдрэ къурмэныпхъэри щыгъукІэ ащыущт.

⁵⁰–Щыгъур дэгъу. Ау щыгъум ищыугъэ хэкІымэ, сы­дэущтэу ищыугъэ хэшъулъхьажьыщт? Щыугъэ зыхэжъу­гъэлъ, шъузэгурыІоуи шъузэдэпсэу.

 

9:43 хьамлыухэр зыщымылІэжьыщтэу, зимашІуи мыкІосэжьыщтыр –еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 66:24.

 

 

ЯПШІЭНЭРЭШЪХЬ

Шъхъэгьусэ тІупщыжьыным ехьылІагъ

(Маттэ 19:1-12)

Исус а лъэныкъом икІыжьи, Иудей хэкоу Иордан псыхъом иадрабгъу щыІэм кІуагъэ. Джыри зэ цІыф купышхохэр ыдэжь къыщызэрэугъоигъэх, зэрихабзэуи Исус ахэмэ Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэу ыублагъ.

²Джащыгъум фарисей заулэ Исус къыбгъодахьэхи, ежьыр хагъэукъоным пае, къеупчІыгъэх:

–ЛІым ишъуз ытІупщыжьыныр хабзэкІэ хъущта?

³–Пегъымбар Мусэ унашъоу сыда къышъуфишІыгъэр?–ариІожьыгъ Исус ахэмэ.

⁴–ЛІы горэм ишъуз зэритІупщыжьырэ тхылъ ытхы­мэ, шъузыр ытІупщыжьынэу пегъымбар Мусэ фит ышІыгъ*,– къаІожьыгъ ахэмэ.

⁵–Шъуигуркъагъэ* пае пегъымбар Мусэ а унашъор къышъуфитхыгъ,– ариІожьыгъ Исус ахэмэ. ⁶–Ау убла­пІэм дэжь Тхьэм щыІэр зэкІэ къызегъэхъум, цІыфхэр «хъулъфыгъэрэ бзылъфыгъэрэ къыгъэхъугъэх»*. ⁷«Ащ къыхэкІыкІэ* лІыр ятэ-янэхэм ахэкІынышъ, ишъуз гъусэ фэхъунышъ, ⁸итІур зыпкъы хъущтых». Арэу­щтэу ахэр зыпкъых нахь, пкъитІоу хъужьхэрэп. ⁹Арышъ, а тІоу Тхьэм гъусэ зэфишІыгъэхэр цІыфым зэгуигъэ­кІыжьы хъущтэп.

¹⁰ЕтІанэ унэм исхэу, игъогу рыкІохэрэр а ІофымкІэ Исус къеупчІыгъэх. ¹¹Исус ариІуагъ:

–Хэтми зишъуз зытІупщыжьэу, нэмыкІ бзылъфыгъэ къэзыщэжьырэм апэрэ шъузымкІэ зинэ ышІагъэу мэхъу. ¹²Шъузыри илІ гокІыжьэу нэмыкІ лІы горэм дэкІожьмэ, ащи зинэ ышІагъэу мэхъу.

10:4 Мусэ фит ышІыгъ – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 24:1.

10:5 гуркъагъэ – еплъ 3:5.

10:6 хъулъфыгъэрэ бзылъфыгъэрэ къыгъэхъугъэх – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 1:27.

10:7-8 Ащ къыхэкІыкІэ – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 2:24.

Исусрэ сабыйхэмрэ

(Маттэ 19:13-15; Лука 18:15-17)

¹³ЕтІанэ цІыфхэм сабыйхэр Исус къыфащагъэх, Тхьэм ынэшІу ахэмэ къащифэным пае, Исус ахэмэ атеІэбэнэу. Ау Исус игъогу рыкІохэрэм афадагъэп. ¹⁴Исус ащ гу зы­лъетэм, ыгу ябгъэу ариІуагъ:

–Сабыйхэр садэжь къэрэкІох, зи яшъумыІоу, сыда пІомэ ащ фэдэхэр Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэ­тых. ¹⁵Шъыпкъэр шъосэІо, сабыим Тхьэм и Тетыгъошхо зэридэрэм фэдэу, хэтми Тхьэм и Тетыгъошхо зымыдэрэр а Тетыгъошхом ыІэчІэгъ чІэхьащтэп.

¹⁶ЕтІанэ Исус сабыйхэм ІаплІ арищэкІи, ыІэхэр аты­рилъхьэхи, Тхьэм ынэшІу къащифэнэу афелъэІугъ.

ЛІы баир

(Маттэ 19:16-30; Лука 18:18-30)

¹⁷Исус гъогум зытехьажьым, зы лІы горэ ыдэжь къачъи, лъэгонджэмышъхьэкІэ ыпашъхьэ къитІысхьи къе­упчІыгъ:

–Дин гъэсэкІо дэгъу, мыкІодыжьын щыІэныгъэ ІэхьышІоу къыслъысыным пае, сыда сшІэщтыр?

¹⁸–Сыда дэгъукІэ укъызкІысаджэрэр?– риІожьыгъ Исус а лІым. –Тхьэм нэмыкІэу зи дэгъу щыІэп. ¹⁹Тхьэм иуна­шъохэр ошІэх: «ЦІыф умыукІ, зинэ умышІэ, умытыгъу, нэмыкІ цІыфхэм пцІы атемылъхь, цІыфхэм яІэр гъэ­пцІэныгъэкІэ къатемых, уятэрэ уянэрэ лъытэныгъэ афэшІ».

²⁰–Дин гъэсакІу,– къыриІожьыгъ а лІым Исус, –си­кІэлэгъу къыщегъэжьагъэу ахэр зэкІэ сэгъэцакІэх.

²¹Джащыгъум Исус а лІым еплъи, ыгу еІуи риІожьыгъ: –Зы уищыкІагъ. КІуи, уиІэ пстэури щэжьи, ахъщэр

тхьамыкІэхэм ят. Джащыгъум уашъом мылъкушхо щы­уиІэ хъущт. ЕтІанэ къащыр къашти, къакІуи, сауж къырыкІу.

²²Ар Исус къызеІом, лІым ынэгу къызэІахьи, ыгу къеоу ІукІыжьыгъ, сыда пІомэ мылъкушхо иІагъэти ары.

²³Исус зиплъыхьи, игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

–Мылъку зиІэхэмкІэ Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэхьанхэу сыдэу къин!

²⁴Исус игъогу рыкІохэрэм а гущыІэхэр зызэхаххэм, лъэшэу агъэшІэгъуагъ. Ау Исус джыри зэ ариІуагъ:

–Синыбджэгъухэр, мылъкум щыгугъыхэрэмкІэ Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэхьанхэр сыдэу къин! ²⁵Баир Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэхьаным нахьи, ма­хъшэр мэстанэм икІыныр нахь ІэшІэх.

²⁶Исус игъогу рыкІохэрэм ар нахьыбэу агъэшІагъуи зэраІожьыгъ:

–Арэущтэу щытмэ, ежьым зимыгъэкІодэу, хэт зыкъэ­зыгъэнэжьын зылъэкІыщтыр?

²⁷Исус ахэмэ яплъи къыІуагъ:

–ЦІыфхэм ежьхэм замыгъэкІодэу зыкъагъэнэжьын алъэ­кІырэп, ау Тхьэм елъэкІы; сыда пІомэ Тхьэм ымылъэ­кІын Іоф зи щыІэп.

²⁸–Мо къэдаІолъ, тэ тиІэгъэ пстэури къэдгъани, о уауж тыкъырыкІуагъ,– ыІуи, Петрэ Исус риІоу ыублагъ.

^29,30–Шъыпкъэр шъосэІо,– къыІуагъ Исус, –хэт щыщми е зиунэ, е зышхэр, е зышыпхъухэр, е зянэ, е зятэ, е зишъуз, е зибынхэр, е зичІыгухэр сэщ паерэ къэбарышГум* паерэ къэзыгъэнагъэу, джы мы дунаем унэхэр, шыхэр, шыпхъухэр, ныхэр, бынхэр, чІыгухэрэ фэдишъэу щы­зымыгъотыжьыщт цІыф зи щыІэп, а цІыфыми къи­ныбэ рагъэщэчыщт. Адрэ дунаеми мыкІодыжьын щы­Іэныгъэ щыриІэ хъущт. ³¹Ау апэ итхэм ащыщхэу бэхэр ауж къинэщтых, ауж итхэри апэу хъущтых.

Исус ежьыр зэраукІыщтри, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыщтри ящэнэрэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 20:17-19; Лука 18:31-34)

³²Ерусалим дэкІуаехэу гъогум зытетхэм, игъогу ры­кІохэрэм апэ итэу Исус кІуагъэ. Ахэмэ агъэшІагъоу, щынагъо агухэм арылъэу, ыуж итхэу кІощтыгъэх. Исус джыри зэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур зы лъэ-

10:29-30 къэбарышІур – еплъ 8:35.

ныкъокІэ Іуищыхи, ежьым къехъулІэщтыр ариІоу ыублагъ.

^З3–Мары, тэ джы ЕрусалимкІэ тыдэкІуае,– ыІуагъ. –Ащ дэжьым ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо дин пэщэшхохэмрэ Тэу­рат егъэджэкІо пащэхэмрэ аІэкІэхьащт. Ахэмэ ежьым укІ къытыралъхьащт, хымэ лъэпкъхэми* аІэкІалъхьащт. ³⁴Ахэр къыкІэнэкІэщтых, къытеужъунтхэщтых, къа­мыщкІэ къеощтых ыкІи аукІыщт. Мэфищ нэужми ежьыр лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыщт.

Якъубэрэ Иуанрэ Іофэу Исус зыкІелъэІугъэхэр

(Маттэ 20:20-28)

³⁵Зеведей ыкъохэу, Якъубэрэ Иуанрэ Исус къыбгъо­дахьэхи къыраІуагъ:

–Дин гъэсакІу, тэ тыкъызэрэолъэІущтыр къытфэ­пшІэнэу тыфай.

^З6–Сыда къышъуфэсшІэнэу шъузыфаер?– ариІуагъ Исус.

³⁷–О уищытхъушхо къызыскІэ, зыр уиджабгъукІэ адрэр уисэмэгубгъукІэ тыкъэтІысынэу фит тыкъэшІ,– къыра­Іожьыгъ ахэмэ.

³⁸–Шъо шъузыкІэлъэІурэр шъушІэрэп,– ариІуагъ Исус. –Сэ сызэшъощт къиныгъэм ишъуалъэ итым шъо шъуе­шъон шъулъэкІыщта, хьауми цІыфхэм Іаеу сызэраумэ­хъыщт шІыкІэм фэдэу, зяжъугъэумэхъын шъулъэкІы­щта?

³⁹–ТлъэкІыщт,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

–Сэ сызэшъощт къиныгъэм ишъуалъэ итым шъори шъуешъощт,– ариІуагъ Исус. –ЦІыфхэм сэ Іаеу сы­зэраумэхъыщт шІыкІэм фэдэу, шъори шъуаумэхъыщт. ⁴⁰Ау сэ сиджабгъукІэ е сисэмэгубгъукІэ шъукъэтІы­сынэу фит шъусшІын слъэкІыщтэп. А тІысыпІэхэр цІыфхэу Тхьэм зыфигъэхьазырыгъэхэм яй.

⁴¹Адрэ нэбгырипшІэу Исус игъогу рыкІохэрэм ар зы­зэхахым, Якъубрээ Иуанрэ афэгубжыгъэх. ⁴²Ащ дэжьым Исус игъогу рыкІохэрэм къяджагъ.

–Шъо шъошІэ,– ариІуагъ Исус, –мы дунаем пщы-

10:33 хымэ лъэпкъхэр – мыщ дэжьым ащ къикІырэр Рим (Рум) и цІыфхэу тетыгъо зиІэхэр ары.

кІэ щызаджэхэрэр цІыфхэм апшъэ зэрэдэсхэрэри, ятхьа­матэхэм цІыфхэм тетыгъо зэряфыряІэри шъошІэ. ⁴³Шъо шъуазыфагу арэп зэрэщытын фаер. Шъуащыщэу ин хъу­нэу фаер Іофтабгэу къышъуфэхъун фае. ⁴⁴Шъуащыщэу апэ итынэу фаери пстэуми пщылІ афэхъун фае. ⁴⁵Сы­да пІомэ ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо* цІыфхэм яшІуагъэ ежьым зэригъэкІыжьыныр арэп къызфэкІуагъэр, ежьым ишІуагъэ цІыфхэм аригъэкІыныр, цІыфыбэхэми апае ыпсэ шъхьэщэфыжьэу ытыныр ары нахь.

Исус Вартимей зыцІэ нэшъур зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 20:29-34; Лука 18:35-43)

⁴⁶Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ Ерихон къалэм* къэ­кІуагъэх. ЦІыф купышхо ягъусэу ахэр къалэм зыдэкІы­жьхэм, Тимей ыкъоу Вартимей зыцІэу, зы лъэІокІо нэшъу горэ гъогу напцэм Іусыгъ. ⁴⁷Назарет щыщ Исус зэрэблэкІырэр зызэхехым, мэкъэшхокІэ къэ­джагъ:

–Даутэ Ыкъо* Исус, гукІэгъу къысфэшІ!

⁴⁸ЦІыфыбэхэм амыдэу «Щыгъэт!» раІуагъ. Ау ар джыри нахь мэкъэшхокІэ къэджагъ:

–Даутэ Ыкъу, гукІэгъу къысфэшІ!

⁴⁹Исус къызэтеуцуи къыІуагъ:

–Мо шъукъедж.

–Умыщын, къэтэдж, ежьыр къыоджэ,– аІуи, нэшъум къеджагъэх. ⁵⁰Нэшъум ищыгъын кІыІутелъ зытыридзы­жьи, къызщылъэти Исус ыдэжь къэкІуагъ.

⁵¹–Сыда къыпфэсшІэнэу узыфаер?– риІуагъ Исус а лІым.

–Равви, сынэхэр къэгъэплъэжьых,– къыриІуагъ нэшъум.

⁵²–КІожь,– риІуагъ Исус. –О уишІошъхъуныгъэ уи­гъэхъужьыгъ.

Ардэдэм нэшъум ынэхэр къэплъэжьыгъэх, Исуси ыуж итэу гъогум техьагъ.

10:45 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо – еплъ Маттэ 8:20. 10:46 Ерихон къалэр – еплъ Маттэ 20:29. 10:47 Даутэ Ыкъо – еплъ Маттэ 9:27.

ЯПШІЫКІУЗЭНЭРЭШЪХЬ

 

Щытхъушхо иІэу, Исус Ерусалим зэрэдэхьагъэр

(Маттэ 21:1-11; Лука 19:28-40; Иуан 12:12-19)

 

Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ Ерусалим игъунэгъу хъугъэх. Елеон Гуашъхьэм* Іус къуаджэхэу Виффагиерэ Вифаниерэ къызынэсхэм, Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщ­хэу нэбгыритІу апэ ыгъэкІуагъэх, ²мырэущтэу ариІозэ:

–ШъуапэкІэ ит къуаджэм шъудахь. Шъузэрэдахьэу, щыд къунанэу зы цІыф горэ ныбжьи зытемытІысхьагъэр епхыгъэу шъуапэ къифэщт. Ар къыкІэрышъутІэтыкІи, мо къашъущэ. ³«Сыда шъушІэрэр?» ыІоу, зыгорэ къы­шъоупчІымэ, «Зиусхьаныр ащ фай», ешъуІуи, занкІэу къэшъущэнэу фит шъуишІыщт.

⁴Ахэр кІохи, урамым тетэу къэлапчъэ горэм епхы­гъэу, щыд къунан горэ къагъоти, къыкІэратІэтыкІыгъ. ⁵А чІыпІэм щытхэм ащыщхэм къараІуагъ:

–Сыд пае а щыд къунаныр къыкІэрышъутІэтыкІыра?

⁶Исус зэриІуагъэм фэдэу пэгъокІ аратыжьи, адрэхэм щыд къунаныр ащэнэу фит къашІыгъэх. ⁷Щыд къунаныр Исус ыдэжь къащи, ящыгъынхэр тыралъхьагъэх. ЕтІанэ Исус щыд къунаным тетІысхьагъ. ⁸ЦІыфыбэхэм ящы­гъынхэр гъогум тыраубгъощтыгъэх, нэмыкІхэми чъыг къутамэхэр хатэхэм къащыпаупкІыхэти, гъогум тыра­лъхьэщтыгъэх. ⁹ЦІыфхэу Исус ыпэ итхэу кІощтыгъэ­хэми, ыуж итхэу кІощтыгъэхэми мэкъэшхокІэ аІощтыгъ: –Хьусаннэ!* Зиусхьаным ыцІэкІэ къакІорэм щы­тхъушхор ий! ¹⁰Тятэшхоу Даутэ и Тетыгъоу къэкІощтым щытхъу­шхор ий! Хьусаннэ! Анахь Иным щытхъушхор ий!*

¹¹Исус Ерусалим дахьи, Тхьэм иунэшхо чІэхьагъ. Зэпстэури къызеплъыхьэм ыуж, мафэр хэкІотагъэти, къалэм дэкІи, игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур игъусэхэу Вифание къуаджэм кІуагъэ.

 

11:1 Елеон Іуашъхьэр – еплъ Маттэ 21:1.

11:9 Хьусаннэ – щытхъу гущыІэ ары.

11:9-10 Еплъ Сэбур (Псалтыр) 118:25-26 (урыс библиемкІэ 117:25-26).

 

Исус ынджыр чъыгым зэребгыгъэр

(Маттэ 21:18-19)

 

¹²ЯтІонэрэ мафэм Вифанием зыдэкІыжьхэм, Исус къэмэлэкІагъ. ¹³Тхьапэхэр зыпыт ынджыр чъыг чыжьэ­кІэ зелъэгъум, зыгорэ пытмэ еплъынэу кІуагъэ. Чъыгым зынэсым, тхьапэ нэмыкІ зи пымытэу къычІэкІыгъ, сыда пІомэ ынджырым игъо щытыгъэпти ары. ¹⁴Арэущтэу зэхъум, Исус чъыгым риІуагъ:

–Непэ щегъэжьагъэу о къыппыкІэу егъашІэми зыми зи ерэмышх.

Игъогу рыкІохэрэм Исус къыІуагъэр зэхахыгъ.

 

Исус щэн-щэфакІохэр Тхьэм иунэшхо къызэрэчІифыгъэхэр

(Маттэ 21:12-17; Лука 19:45-48; Иуан 2:13-22)

 

¹⁵ЕтІанэ Ерусалим нэсыгъэх. Исус Тхьэм иунэшхо чІахьи, щэн-щэфакІохэу ащ чІэтхэр* къычІифыхэу ыу­благъ. Ахъщэ зыхъожьхэрэм* яІанэхэмрэ, тхьаркъо зыщэ­хэрэм япхъэнтІэкІухэмрэ зэпыригъэзагъэх. ¹⁶Тхьэм иунэшхо кІоцІыкІэ зыми зи щызэпырихынэу ыдагъэп.¹⁷ЦІыфхэм шъыпкъэр аригъашІэзэ, мыщ фэдэу ариІуагъ:

–Тхьэм къызэриІорэр игущыІэ тхыгъэхэм арытба:* «Сэ сиунэ лъэпкъ пстэуми тхьэлъэІупІэу афэхъущт?» Ау шъо «хъункІэкІо гъэбылъыпІэм»* фэдэу шъушІыгъэ.

¹⁸Дин пэщэшхохэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ Исус къыІуагъэхэр зызэхаххэм, ежьыр зэрагъэкІодыщт шІыкІэм лъыхъухэу аублагъ; сыда пІомэ Исус Іофхэу аригъашІэщтыгъэхэр цІыф купышхом ыгъэшІагъохэти, дин пэщэшхохэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ Исус щыщынэщтыгъэх.

¹⁹ЕтІанэ пчыхьэр къызэсым, Исусрэ игъогу рыкІохэ­рэмрэ къалэм дэкІыжьыгъэх.

 

11:15 щэн-щэфакІохэу ащ чІэтхэр – еплъ Маттэ 21:12.

11:15 ахъщэ зыхъожьхэрэр – еплъ Маттэ 21:12.

11:17 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытба? – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 56:7.

11:17 хъункІэкІо гъэбылъыпІэ – еплъ Пегъымбар Иеремие тхылъэу ытхыгъэм 7:11.

 

Ынджыр чъыгэу гъугъэр

(Маттэ 21:20-22)

 

²⁰Пчэдыжьым ынджыр чъыгым къызыблэкІыжьхэм, ылъапсэ нэсэу ар зэрэгъугъэр алъэгъугъ. ²¹Петрэ ащ дэжьым Исус ыІогъагъэр ыгу къэкІыжьи къыриІуагъ:

–Равви, еплъ, ынджыр чъыгэу узэбгыгъэр гъугъэ!

²²–ТхьэмкІэ шІошъхъуныгъэ шъугухэм арыжъу­гъэлъ,– ариІожьыгъ Исус ахэмэ. ²³–Шъыпкъэр шъо­сэІо, зыгорэм ыгу щэч къыримыгъахьэу, къыІорэр хъун­кІэ шІошъхъуныгъэ иІэу, мы Іуашъхьэм, «ЗыкъэІэти хым зыхадз», зиІокІэ, ар къыдэхъущт. ²⁴Арышъ, шъо­сэІо, сыд щыщкІи Тхьэм шъуелъэІумэ, Тхьэм ар къы­зэрэшъуфишІэщтымкІэ шІошъхъуныгъэ шъугухэм ары­жъугъэлъи, къышъуфишІэщт. ²⁵Тхьэм шъузелъэІукІи, гукъанэ зыгорэм фышъуиІэмэ фэжъугъэгъу, Шъуятэ лъапІэу уашъом щыІэм шъо мыхъунхэу шъушІагъэхэр къышъуфигъэгъунхэм пае. ²⁶Ау шъо ащ фэшъумы­гъэгъумэ, Шъуятэ лъапІэу уашъом щыІэм шъо мы­хъунхэу шъушІагъэхэри къышъуфигъэгъущтхэп.

 

Джурт тхьаматэхэр Исус итетыгъо къезытыгъэмкІэ къызэреупчІыгъэхэр

(Маттэ 21:23-27; Лука 20:1-8)

 

²⁷Джыри зэ Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ Еруса­лим къэкІожьыгъэх. Исус Тхьэм иунэшхо къыкІухьэзэ, дин пэщэшхохэмри, Тэурат егъэджэкІо пащэхэри, на­хьыжъхэри къыбгъодахьэхи, ²⁸къыраІуагъ:

–Мы Іофхэр пшІэнхэу фитыныгъэр тыда къыздипхы­гъэр, е ахэр пшІэнхэу тетыгъор хэта о къыозытыгъэр?

²⁹–Сэри шъо зы Іоф горэкІэ сышъоупчІыщт,– ариІу­агъ Исус. –ПэгъокІ къысэшъутыжьмэ, сэри шъосІон мы Іофхэр сшІэнхэу фитыныгъэр къыздисхыгъэр. ³⁰Иуан цІыфхэр ыумэхъынхэу хэта къэзыгъэкІуагъэр? ЦІыфхэр ара, хьауми Тхьэр ара? ПэгъокІ къысэшъут.

³¹–«Тхьэр ары Иуан къэзыгъэкІуагъэр», тІомэ, ежьым къытиІожьышт: «Адэ, сыд пае Иуан къыІуагъэхэр шъу­шІошъ мыхъугъэха?»– аІозэ, ахэр зэупчІыжьыгъэх. ³²–«ЦІыфхэр ары Иуан къэзыгъэкІуагъэхэр», етІожьы­на?– ау ахэр цІыфхэм ащыщынэщтыгъэх; сыда пІомэ цІыф пстэуми Иуан шъыпкъэу пегъымбарэу зэрэщы­тыгъэр алъытэщтыгъэти ары. ³³Арыти,

–ТшІэрэп,– аІуи, Исус къыраІожьыгъ.

–Ащыгъум сэри шъосІощтэп мы Іофхэр сшІэнхэу фиты­ныгъэр къыздисхыгъэр,– ариІожьыгъ Исус ахэмэ.

 

 

ЯПШІЫКІУТЮНЭРЭШЪХЬ

СэнэшъхьэшІэ бзаджэхэм яхьылІэгъэ гъэсэныгъэ тхыдэр

(Маттэ 21:33-46; Лука 20:9-19)

Исус гъэсэныгъэ тхыдэхэмкІэ цІыфхэм адэгущыІэу ыублагъ:

–ЛІы горэм сэнэшъхьэ хатэ ыгъэтІысхьагъ. Мыжъо чэукІэ къышІыхьи, сэнэшъхьэ фызалъэ ышІи, унэ плъэ­пІэ лъаги дишІыхьагъ. ЕтІанэ сэнэшъхьашІэ* горэхэм ха­тэр аІэкІилъхьи, хымэ хэгъэгу горэм кІуагъэ. ²Сэнэшъхьэ пычыжьыгъор къызэсым, исэнэшъхьэ Іахьэ къаІихынэу унэІут горэ сэнэшъхьашІэхэм адэжь ыгъэкІуагъ. ³Ау ахэмэ унэІутыр къаубыти, къеохи, ІэнэкІэу къатІупщы­жьыгъ. ⁴ЕтІанэ сэнэшъхьэ хатэр зием нэмыкІ унэІут горэ сэнэшъхьашІэхэм адэжь ыгъэкІуагъ. Ащи ышъхьэ къео­хи, лые къырахыгъ. ⁵ЕтІанэ нэмыкІ унэІут горэ ыгъэ­кІуагъ; ар къаукІыгъ; нэмыкІ унэІутыбэхэри ыгъэкІуа­гъэх; зы купым къеуагъэх, адрэ купыри къаукІыгъ.

⁶–ШІу ылъэгъурэ ыкъо закъо къыфэнагъ. «Скъо лъы­тэныгъэ къыфашІын», ыІуи, ауж дэдэу ар сэнэшъхьа­шІэхэм адэжь ыгъэкІуагъ.

⁷–Ау сэнэшъхьашІэхэм зэраІожьыгъ: «Мыры сэнэшъхьэ хатэр къызыфэнэжьыщтыр. Ар тэжъугъэукІи, сэнэшъхьэ хатэр тэ къытфэнэжьыщт». ⁸Арэущтэу сэнэшъхьэ хатэр зием ыкъо къаубыти, къаукІи, сэнэшъхьэ хатэм къыда­дзыжьыгъ.

⁹–Сэнэшъхьэ хатэр зием сыда ышІэщтыр?– къыпигъэ­хъожьыгъ Исус. –Ар къэкІонышъ, сэнэшъхьашІэхэр ыгъэ-

12:1 сэнэшъхьашІэхэр – сэнэшъхьэ хатэм щылажьэхэрэр ары.

кІодынхэшъ, сэнэшъхьэ хатэр нэмыкІхэм аІэкІилъхьащт. ¹⁰Мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэм* шъуяджагъэба:

«Унэ зышІыхэрэм зэрамыпэсэу чІадзыжьыгъэ

мыжъор мыжъо лъэпсэ дэдэу унэм фэхъугъ. ¹¹Мыр Зиусхьаным иІэшІагъэ Іоф, ари тэ гъэшІэгъонэу къытфэлъагъо»? ¹²Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ дин пэщэшхохэмрэ мы гъэсэныгъэ тхыдэр ежьхэм яхьылІагъэу Исус къызэриІо­тагъэр къагурыІуагъэти, Исус къаубытынэу пылъыгъэх, ау цІыф купышхом щыщынэщтыгъэхэти, ыуж икІыжьхи ІукІыжьыгъэх.

Хьакъулахь ахъщэм ехьылІагъ

(Маттэ 22:15-22; Лука 20:20-26)

¹³Ащ нэужым Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ дин пащэ­хэмрэ гущыІэ горэм тыраубытэным пае, фарисейхэм ащыщхэри пачъыхьэ Ирод ыуж рыкІохэрэм ащыщхэри Исус ыдэжь агъэкІуагъэх. ¹⁴Ахэр Исус ыдэжь къакІохи къыраГуагъ:

–Дин гъэсакІу, шъыпкъагъэ зиІэ лІэу узэрэщытри, цІыфхэм аІорэм узэримыгъапэрэри тэшІэ, сыда пІомэ цІыфхэм ятеплъэ уемыплъэу, цІыф пстэури уизэфэдэхэу щытых, шъыпкъагъэми тетэу, Тхьэм игъогу цІыфхэм яогъашІэ. Кайсарым* хьакъулахь ахъщэр* етты хъущта, мыхъущта? Еттына, еттымытына?

¹⁵Ау Исус ахэмэ янэпитІугъэ гу лъитагъэти ариІуагъ: –Сыд пае сыхэжъугъэукъонэу шъупылъа? Зы динар*

ахъщэ къысфэшъухьи сэжъугъэлъэгъу.

¹⁶Зы динар къыфахьыгъ.

12:10-11 мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэм – еплъ Сэбур (Псалтыр) 118:22-23 (урыс библиемкІэ 117:22-23).

12:14 Кайсар – еплъ Маттэ 22:17.

12:14 хьакъулахь ахъщэр – еплъ Маттэ 5:46.

12:15 динар – еплъ Маттэ 18:24.

–Хэта зисурэт мыщ итыри, хэта зыцІэр мыщ тетхагъэри?–ариІуагъ Исус.

–Кайсарыр ары,– къаІуагъ ахэмэ.

¹⁷–Ащыгъум Кайсарым иер Кайсарым ешъутыжь, Тхьэм иери Тхьэм ешъутыжь,– ариІуагъ Исус.

Ахэмэ ежьыр бэу агъэшІэгъуагъ.

Саддукейхэр лІагъэхэм якъэтэджыжьын ехьылІагъэу Исус къызэреупчІыгъэхэр

(Маттэ 22:23-33; Лука 20:27-40)

¹⁸Саддукейхэу* лІагъэхэр къызэрэтэджыжьыщтхэр зы­шІошъ мыхъухэрэм ащыщхэу заулэ Исус ыдэжь къакІохи къеупчІыгъэх:

¹⁹–Дин гъэсакІу, пегъымбар Мусэ мырэущтэу къытфи­тхыгъ:* «ЛІы горэм ышы лІэу, бын имыІэу шъуз къыкІэн­мэ, ышы унагъо фишІыным пае, а лІым шъузабэр къыщэжьын фае». ²⁰3экъошибл щыІагъ. Ахэм ащыщэу апэрэм шъуз къыщагъ, ау бын къыкІэмынэу дунаем ехы­жьыгъ. ²¹ЯтІонэрэми а шъузыр къыщэжьыгъ. Ащи бын къыкІэмынэу дунаем ехыжьыгъ, ящэнэрэри ащ фэдагъ. ²²Блыми а шъузыр къащэжьыгъ, ау бын къакІэныгъэп. Зэпстэуми ауж дэдэу шъузыри дунаем ехыжьыгъ. ²³ЛІа­гъэхэр къызытэджыжьхэкІэ, хэта зишъузыщтыр ар? Сыда пІомэ блыми шъузэу яІагъэшъ ары,

²⁴–Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэмрэ Тхьэм илъэкІыныгъэ­шхомрэ зэрэшъумышІэхэрэр арыба шъузкІыхэукъорэр?–ариІожьыгъ Исус ахэмэ. ²⁵–Сыда пІомэ лІагъэхэр къы­зытэджыжьхэкІэ, шъуз къащэжьыщтэп, лІыми дэкІожьы­щтхэп, уашъом щыІэ мэлэІичхэм афэдэхэу щытыщтых нахь. ²⁶Ау лІагъэхэр къызэрэтэджыжьыщтхэр пегъым­бар Мусэ итхылъ зэритым шъуеджагъэба? Пэнэ куандэм икъэбар зэрыт чІыпІэм ыдэжь ит Тхьэр пегъымбар Мусэ къыдэгущыІэу мырэущтэу къызэриІуагъэр:* «Сэры Ибра-

12:18 Саддукейхэр – еплъ Маттэ 3:7.

12:19 пегъымбар Мусэ мырэущтэу къытфитхыгъ – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 25:5-6.

12:26 Тхьэр Мусэ къыдэгущыІэу... къызэриІуагъэр – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 3:2-6.

хьими, Исхьакъи, Якъуби я Тхьэр». ²⁷Ащ къикІырэр Тхьэр псаухэмрэ лІагъэхэу зыфаІохэрэмрэ я Тхьэу зэрэ­щытыр ары. Шъо инэу шъухэукъо.

Тхьэм иунашъохэм ащыщэу анахь ин дэдэр

(Маттэ 22:34-40; Лука 10:25-28)

²⁸Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ащыщэу зыгорэм Исус­рэ саддукейхэмрэ зэнэкъокъухэу зэхихыгъ, Исус дэгъоу пэгъокІ къызэраритыгъэри ешІэти, къыбгъодахьи къе­упчІыгъ:

–Тхьэм иунашъо пстэуми ащыщэу анахь ин дэдэр тара?

²⁹–Анахь ин дэдэр* мыры: «ШъукъэдаІу, Израил цІыф­хэр, Зиусхьанэу ти Тхьэ ары зизакъоу Зиусхьаныр; ³⁰зэкІэ о угурэ упсэрэкІи, зэкІэ уизэхэшІыкІыныгъэкІи, зэкІэ пкІуачІэкІи Зиусхьанэу уи Тхьэ шІу лъэгъу». ³¹ЯтІонэрэ унашъор* мыры: «О пшъхьэ шІу зэрэплъэгъурэм фэдэу, уигъунэгъуи шІу лъэгъу». Мы унэшъуитІум анахьи уна­шъо нахь ин щыІэп,– къыІожьыгъ Исус.

³²–Дэгъоу, дин гъэсакІу,– ыІуи, Тэурат егъэджэкІо па­щэм Исус къыриІожьыгъ, –Тхьэр зэрэзакъор, ащ нэмы­кІэу Тхьэ зэрэщымыІэри шъыпкъэу къэпІуагъ. ³³ЗэкІэ о угурэ упсэрэкІи, зэкІэ уизэхэшІыкІыныгъэкІи, зэкІэ пкІуачІэкІи ар шІу плъэгъуныр, о пшъхьи шІу зэрэплъэ­гъурэм фэдэу, уигъунэгъуи шІу плъэгъуныр, Тхьэм пае агъэстырэ къурмэныпхъэ пстэумрэ тын пстэумрэ анахьи бэкІэ нахь лъапІ.

³⁴Исус Тэурат егъэджэкІо пащэм губзыгъэу пэгъокІ къызэритыгъэр зелъэгъум, риІуагъ:

–О Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ учІэхьанэу упэчыжьэп.

Ащ къыщегъэжьагъэу ащ нэмыкІыкІэ Исус къеупчІы­жьынэу хэти тегушхуагъэп.

12:29-30 Анахь ин дэдэр – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 6:4-5.

12:31 ЯтІонэрэ унашъор – еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 19:18.

Христос хэта зыкъор?

(Маттэ 22:41-46; Лука 20:41-44)

³⁵Исус Тхьэм иунэшхо чІэтэу, цІыфхэм Тхьэм игущы­Іэхэр аригъашІэхэзэ къыІуагъ:

–Тэурат егъэджэкІо пащэхэм Христос Даутэ ыкъоу сыдэущтэу аІонэу хъугъа? ³⁶Сыда пІомэ Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ ежь Даутэ ыгу къырилъхьи, мырэущтэу къыри­гъэІуагъэба:*

«Тхьэу Зиусхьаным сэ си Зиусхьан къыриІуагъ: О уипыихэр плъэкъо чІэгъ къычІэсэгъэуцохэфэ, сэ сиджабгъукІэ къызготІысхь»? ³⁷–Ежь Даутэ Христос «си ЗиусхьанкІэ» еджэ,– къы­пигъэхъожьыгъ Исус. –Арэу зыхъукІэ, сыдэущтэу Хри­стос Даутэ ыкъоу хъура?

ЦІыф купышхор игуапэу Исус едэІущтыгъ.

Исус Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ямысагъэ къызэригъэлъэгъуагъэр

(Маттэ 23:1-36; Лука 20:45-47)

³⁸Исус цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэзэ къы­Іуагъ:

–Тэурат егъэджэкІо пащэхэм шъуафэсакъ. Ахэмэ шъошэ кІыхьэхэр ащыгъхэу къакІухьаныр якІас. ЗэІукІэхэми ежьхэм аІэхэм цІыфхэр щарагъэбэунхэри, ³⁹синэгогухэм цІыфхэр зыщызэІукІэхэкІи, ешхэ-ешъошхохэм адэжьи тхьэмэтэ тІысыпІэхэр аубытынхэри якІас. ⁴⁰Шъузабэхэм яунэхэри къатырахых. ЦІыфхэм зыкъарагъэгъэшІэгъо­ным пае, тхьэлъэІухэр агъэкІыхьэх. Тхьэм ахэмэ яфэ­шъуашэ инэу аригъэпщыныжьыщт.

Шъузабэм ахъщэу Тхьэм пае ытыгъэр

(Лука 21:1-4)

⁴¹ЦІыфхэм Тхьэм тын фашІэу, ахъщэхэр зыдалъхьэрэ пхъуантэхэм апашъхьэ Исус тІысыгъэу, ахъщэхэр зэрэдалъ-

12:36 Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ Даутэ... къыригъэІуагъэба? – еплъ Сэбур (Псалтыр) 110:1 (урыс библиемкІэ 109:1).

хьахэрэм еплъыщтыгъ. ЦІыф баибэхэм ахъщэ бэу далъ­хьагъ. ⁴²3ы шъузэбэ тхьамыкІэ горэ къакІуи, гъоплъэ ахъщитІу пхъуантэм дилъхьагъ. Ар зы чапыч* фэдиз мэхъу.

⁴³Джащыгъум Исус игъогу рыкІохэрэм къяджи ари­Іуагъ:

–Шъыпкъэр шъосэІо, мы шъузэбэ тхьамыкІэм изакъоу адрэ дэзылъхьэгъэ цІыф пстэуми анахьи нахьыбэ дилъ­хьагъ; ⁴⁴сыда пІомэ ахэмэ ахъщэу къялыжьыгъэм щыщ далъхьагъэти ары, ау а шъузабэм зэкІэ дилъхьагъ – зэрэ­псэунэу макІэ тІэкІоу иІэр зэкІэ ары.

ЯПШІЫКІУЩЭНЭРЭШЪХЬ

 

Исус Тхьэм иунэшхо зэрэзэхакъутэщтыр къызэриІуагъэр

(Маттэ 24:1-2; Лука 21:5-6)

 

Исус Тхьэм иунэшхо къычІэкІыжьызэ, игъогу рыкІо­хэрэм ащыщэу зыгорэм къыриІуагъ:

–Еплъ, дин гъэсакІу! Мыхэр сыдэу мыжъо джадэха! Мыхэр сыдэу унэ гъэшІэгъонха!

²–Мы унэшхохэр олъэгъуха?– ыІуи, Исус ащ риІо­жьыгъ. –МыжъуитІу къызэтемынэжьэу пстэури къызэ­хэтэкъощтых.

 

Къиныбэ щэчыныгъэм иублапІ

(Маттэ 24:3-14; Лука 21:7-19)

 

³Ащ ыужым Исус Тхьэм иунэшхо фэзанкІэу Елеон Іуа­шъхьэм тесэу, Петри, Якъуби, Иуани, Индрыси яза­къоу къызэнэжьхэм, къеупчІыгъэх:

⁴–КъытаІу, о зыфэпІогъэ Іофхэр сыдигъо къэхъущтых, ахэр зэкІэ къызэрэхъущтхэм янэшанэри сыда?

⁵–Зыми шъукъызэримыгъэпцІэщтым шъуфэсакъ,– ыІуи,

 

12:42 чапыч – арапыбзэкІи тыркубзэкІи «хъурышэ» мэхъу.

 

Исус ахэмэ ариІоу ыублагъ. ⁶–Сэ сцІэкІэ зэджэжьхэу, «Сэры Христос», аІоу, цІыфхэу къэкІощтхэр бэу хъу­щтых, цІыфыбэхэри агъэпцІэщтых. ⁷Ау благъэми чыжьэ­ми зэо къэбар зызэхэшъухыкІэ, шъумыщын. А Іофхэр къэхъунхэ фае, ау дунаем икІэух къэсыгъэу щытыгоп. ⁸3ы лъэпкъыр адрэ лъэпкъым, зы пачъыхьагъори адрэ пачъыхьагъом езэонэу къэтэджыщт. ЧІыпІэ-чІыпІэхэм­кІи чІыгур инэу щысысыщт, гъаблэхэри къэхъущтых. А Іофхэр къиныбэ щэчыныгъэм иублапІ.

⁹–Ау шъо шъузыфэсакъыжь. Тхьамэтэ хасэхэм апа­шъхьэ шъуращэщт, синэгогухэми къамыщкІэ къащы­шъоощтых. Сэ сигъогу шъузэрэрыкІорэм пае, Іэшъхьэ­тетхэмрэ пачъыхьэхэмрэ апашъхьэ къэбарышІум* шыхьат шъуфэхъунэу шъукъиуцощт. ¹⁰Ау ыпэ рапшІэу сэ къыс­фэлажьэрэ цІыфхэм къэбарышІур лъэпкъ пстэуми ара­гъэІун фаеу щыт. ¹¹ХьыкумышІэм* ыпашъхьэ шъуращэнэу шъузаубыткІэ, «Сыда тІощтыр?» шъуІоу, ыпэ рапшІэу шъу­мыгумэкІ. А сыхьат дэдэм гущыІэхэу Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ шъугухэм къарилъхьэхэрэр къашъуІох; сыда пІомэ шъо­рэп къэгущыІэщтыр, Тхьэм Ыпсэ ЛъапІ ары нахь.

¹²–Шым ежь ышы, тым ежь ибын тетыгъо зиІэхэм ари­гъэукІыным пае, аІэкІигъэхьащт. Бынхэри ятэ-янэхэм апэуцущтых, тетыгъо зиІэхэми арагъэукІыщтых. ¹³Шъо сэ сцІэ зэрэжъугъэлъапІэрэм пае, цІыф пстэуми шъуа­уджэгъущт. Ау кІэухым нэсыфэ теубытэныгъэ зиІэр мыкІодэу Тхьэм къыгъэнэжьыщт.

 

Гузэжъогъушхор

(Маттэ 24:15-28; Лука 21:20-24)

 

¹⁴–Ау «Зэхэзыкъутэрэ ГущыкІыгъоу»* пегъымбар Да­нил зытегущыІагъэр зыдэщымытын фэе чІыпІэм щытэу зышъулъэгъукІэ, (еджэрэм къыгурэрэІу), ащыгъум Иудей хэкум ис цІыфхэр Іуашъхьэхэм ярэкІолІэжьых. ¹⁵Уна­шъхьэм тетыри къызехыкІэ, зыгорэ зыдихьынэу унэм ерэмыхьажь. ¹⁶Губгъом итыми ищыгъын кІыІутелъ зы-

 

13:9 къэбарышІур – еплъ 8:35

13:11 хьыкумышІэр – еплъ Маттэ 5:21.

13:14 «Зэхэзыкъутэрэ ГущыкІыгъор» – еплъ Маттэ 24:15.

 

дихьынэу къерэмыгъэзэжь. ¹⁷А мафэхэм бзылъфыгъэ лъэрмыхьэхэмрэ сабый быдзашъо зиІэхэмрэ сыхьатмы­гъо ежьэщтых. ¹⁸Мы Іофхэр кІымафэм темыфэнхэу Тхьэм шъуелъэІу; ¹⁹сыда пІомэ а мафэхэм гузэжъогъушхо ду­наем щыхъущт. Ащ фэдэ гузэжъогъушхо Тхьэм дунаер къызигъэхъугъэм щегъэжьагъэу джырэ нэсыфэ щыІа­гъэп ыкІи щыІэжьыщтэп. ²⁰Зиусхьаным а мафэхэр нахь макІэ ымышІыгъэхэмэ, зы цІыфи мыкІодэу къэнэжьыщт­гъэп. Ау ежьым къыхихыгъэ цІыфхэм яхьатыркІэ Зиус­хьаным а мафэхэр нахь макІэ ышІыгъэх. ²¹А мафэхэм «Мары, Христос* мыщ дэжьым щыІ», ыІоу, е «Христос модэ щыІ», ыІоу зыгорэм къышъуиІомэ, шъушІошъ шъу­мыгъэхъу. ²²Христос нэпцІхэмрэ пегъымбар нэпцІхэмрэ къэлъэгъощтых. Ахэмэ нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэри Іо­фышхо гъэшІэгъонхэри къагъэлъэгъощтых, алъэкІымэ, Тхьэм къыхихыгъэ цІыфхэр агъэпцІэнхэм пае. ²³Ау шъо шъузыфэсакъыжь, а Іоф пстэури къэхъунхэм ыпэкІэ ахэмэ якъэбар къышъосІуагъ.

 

ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо дунаем къызэрэкІожьыщтыр

(Маттэ 24:29-31; Лука 21:25-28)

 

²⁴–Ау а мафэхэм гузэжъогъушхом ыуж тыгъэр ушІун­кІыжьыщт, мазэри къэнэфыжьыщтэп. ²⁵Жъуагъохэри уа­шъом къефэхыщтых, уашъом щыІэ кІуачІэхэри хъые­щтых. ²⁶Джащыгъум ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо ошъуапщэ­хэм ахэтэу, лъэкІыныгъэшхорэ щытхъушхорэ иІэхэу, къакІоу цІыфхэм алъэгъущт. ²⁷Джащыгъум ЦІыф Лъэ­пкъым Ыкъо мэлэІичхэр ыгъэкІощтых, дунай лъэны­къуиплІым зы ошъо чапэм къыщегъэжьагъэу адрэ ошъо чапэм нэс, ежь ицІыфхэу къыхихыгъэхэр къыхищыхэзэ, ежьым къыфаугъоижьынхэу.

 

Ынджыр чъыгым шъыпкъагъэу къыдгуригъаІорэр

(Маттэ 24:32-35; Лука 21:29-33)

 

²⁸–Ынджыр чъыгым къехъулІэрэмкІэ Іоф горэ зэжъу­гъашІэ: икъутамэхэм псы къахахьэу, ытхьапэхэр къыпы­кІэхэ зыхъукІэ, гъэмафэр къызэрэблагъэр шъошІэ.

²⁹Ащ фэдэу шъори, мы Іофхэр къэхъухэу зышъулъэгъу­кІэ, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо гъунэгъоу, къэлапчъэм дэжь зэрэщытыр шъушІэ. ³⁰Шъыпкъэр шъосэІо, мы Іофхэр зэкІэ къэхъунхэм ыпэкІэ, мы лъэпкъыр кІодыщтэп. ³¹Уа­шъомрэ чІылъэмрэ кІодыжьыщтых, ау сэ сигущыІэхэр кІодыжьыщтхэп.

 

А мафэри а сыхьатри къызысыщтыр зыми ышІэрэп

(Маттэ 24:36-44)

 

³²–Ау а мафэр е а сыхьатыр къызысыщтыр зыми ышІэ­рэп. Уашъом щыІэ мэлэІичхэми ашІэрэп, Тхьэм Ыкъуи ышІэрэп. Ты лъапІэ изакъоу ары ныІэп ар зышІэрэр. ³³Шъу­зыфэсакъыжь! Шъумычъыеу шъусакъ, Тхьэми шъуелъэ­Іу; сыда пІомэ а сыхьатыр къызыкІощтыр шъушІэрэпышъ ары! ³⁴Ар зыфэдэр мары: лІы горэм чыжьэу къыкІу­хьанэу иунэ екІы. Хэти ежь иІоф ышІэнэу иунэІутхэм иунэ аІэкІелъхьэ, къэлапчъэм Іут ухъумакІори мычъыеу сакъынэу унашъо фешІы. ³⁵Арышъ, шъори шъумычъыеу шъусакъ; сыда пІомэ, пчыхьэшъхьапэр арыми, чэщны­къор арыми, атэкъэІогъур арыми, пчэдыжь нэфшъагъор арыми, унэр зиер къызыкІожьыщтыр шъушІэрэпышъ ары! ³⁶Ар шъумышІахэу къызыкІожькІэ, шъучъыеу шъу­пэмыплъэу зыкъешъумыгъэгъот. ³⁷Шъо къышъуасІорэр зэпстэуми ясэІо: шъумычъыеу шъусакъ!

 

 

ЯПШІЫКІУПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщ тхьаматэхэм Исус тхьагъэпцІыгъэкІэ аукІынэу гухэлъ зэрашІыгъэр

(Маттэ 26:1-5; Лука 22:1-2; Иуан 11:45-53)

 

Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхомрэ Хьалыгъу Мыгъэ­тэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхо мафэхэмрэ* къэсын-

 

14:1 Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхомрэ Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыща­шхырэ мэфэкІ мэфэшхо мафэхэмрэ – еплъ Маттэ 26:2.

 

хэкІэ мэфитІу къэнэжьыгъ. Дин пэщэшхохэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ Исус аукІыным пае, тхьагъэпцІы­гъэкІэ зэраубытыщт шІыкІэм лъыхъущтыгъэх. ²Сыда пІомэ ахэмэ аІуагъ:

–ЦІыфхэм бырсырышхо амышІыным пае, мэфэкІ мэ­фэшхом тефэу орэмыхъу.

 

Зы бзылъфыгъэ горэм Вифание къуаджэм дагъэу осэшхо зиІэр Исус зэрэщифагъэр

(Маттэ 26:6-13; Иуан 12:1-8)

 

³ЕтІанэ Исус Вифание къуаджэм щыІэу, Симонэу шъо­джэ уз Іае зиІагъэм иунэ Іанэм пэсэу щышхэщтыгъ. Шхэзэ, бзылъфыгъэ горэ унэм къихьагъ. А бзылъфы­гъэм алавастэр зыцІэ мыжъом хэшІыкІыгъэу, апч ыІыгъыгъ. Нард зыцІэ къэкІыгъэм идагъэ къабзэу ыкІи осэшхо зиІэу, мэ ІэшІу зыпихырэр а апчым итыгъ. Бзылъ­фыгъэм апчыр ыкъути, Исус ышъхьэ дагъэр тырикІагъ.

⁴Ар залъэгъум, зы куп губжи, мыщ фэдэу зэриІо­жьыгъ:

–Мы дагъэу осэшхо зиІэр хьаулыеу сыд пае ыгъэкІо­дыгъа? ⁵А дагъэр ащагъэмэ, динар шъищ нахьи нахьыбэ къыхьыщтыгъ, тхьамыкІэхэми афагощын алъэкІыщтыгъ.

Арэущтэу аІозэ, бзылъфыгъэм щыхьагъэх.

⁶–Ыуж шъуикІ,– къыІуагъ Исус. –Сыд пае бзылъфы­гъэр жъугъэукІытэра? Ащ шІугъэ къысфишІагъ. ⁷Тхьа­мыкІэхэр къышъухэт зэпытых, сыдигъо шъуфаеми шІугъэ афэшъушІэн шъулъэкІыщт, ау сэ сышъухэт зэпытыщтэп. ⁸Мы бзылъфыгъэм ылъэкІыгъэр ышІагъ. Ащ сэ спкъы дагъэ щифи, сызэрэчІалъхьажьыным сыфиухьазырыгъ. ⁹Шъыпкъэр шъосэІо, сэ къысфэлажьэрэ цІыфхэм чІы­лъэм зэкІэ къэбарышІур* тыдэ щагъэІуми, мы бзылъфы­гъэм ышІагъэр къаІотэжьыщт, цІыфхэм шІукІэ а бзы­лъфыгъэр агу къагъэкІыжьыным пае.

 

14:9 къэбарышІур – еплъ 8:35.

 

Иудэ зыцІэм Исус дин пэщэшхохэм аІэкІигъэхьанэу зэрадиштагъэр

(Маттэ 26:14-16; Лука 22:3-6)

 

¹⁰Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІум ащыщэу Иудэ Искариот зыцІэр дин пэщэшхохэм адэжь кІуагъэ, Исус аІэкІигъэхьаным пае. ¹¹Ахэмэ ар зызэхахым, гушІуа­гъэх, ахъщи Иудэ къыратынэу къагъэгугъагъ. Арэущтэу Иудэ Исус ахэмэ аІэкІигъэхьаным пае, Іэрыфэгъу уахътэ паплъэу ыублагъ.

 

Исус Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр игъогу рыкІохэрэм зэрадишІыгъэр

(Маттэ 26:17-25; Лука 22:7-14, 21-23; Иуан 13:21-30)

 

¹²Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхо мафэхэм ащыщэу апэрэ мафэу Пасхъэ шъынэр зыщы­шІуабзыщтыгъэм дэжь игъогу рыкІохэрэм Исус къыра­Іуагъ:

–Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр щыпшІынэу тыдэ тыкІо­нышъ, щыдгъэхьазырынэу уфая?

¹³Арэущтэу Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщэу нэбгыри­тІу къалэм ыгъэкІуагъэх, мырэущтэу ариІуагъэу:

–Къалэм шъудахьи, зы лІы горэм псы къошын ыхьэу, ащ дэжьым къыщышъуІукІэщт. А лІым ыуж шъуитэу шъукІу. ¹⁴А лІыр зэрыхьэрэ унэр зием ешъуІу: «Дин гъэсакІом еІо: Сэррэ сигъогу рыкІохэрэмрэ Пасхъэ пчы­хьэшъхьашхэр зыщытшІыщт хьакІэщыр тыдэ щыІа?» ¹⁵Джащыгъум гъэкІэрэкІагъэу, тегъэпсыхьагъэу хьэкІэщы­шхо лъагэ горэ шъуигъэлъэгъущт. Ащ дэжьым зэкІэри къыщытфэжъугъэхьазыр.

¹⁶Исус игъогу рыкІохэрэр дэкІыхи, къалэм дэхьагъэх. Исус зэрариІуагъэм тетэу пстэури къагъоти, Пасхъэ пчы­хьэшъхьашхэр агъэхьазырыгъ.

¹⁷Пчыхьашъхьэр къызэсым, Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур игъусэхэу къэкІуагъ. ¹⁸Ахэр Іанэм пэсхэу шхэхэ зэхъум, Исус къыІуагъ:

–Шъыпкъэр шъосэІо, шъо сэ къыздашхэхэрэм шъуащыщ горэм тетыгъо зиІэхэм саІэкІигъэхьащт.

¹⁹Ахэмэ агу къеуагъ. Зым зыр ыуж итэу къыраІонэу фежьагъэх:

–Ар сэрэп, арыба?

²⁰–Шъо пшІыкІутІум шъуащыщэу мы апсым сигъу­сэу хьалыгъу къыхэзыгъаорэр ары тетыгъо зиІэхэм са­ІэкІэзыгъэхьащтыр,– ариІуагъ Исус. ²¹–Шъыпкъэ, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо дунаем ехыжьыщт, ежьым ехьылІагъэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу. Ау ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо тетыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъахьэрэр сы­хьатмыгъо ежьагъ! А цІыфыр къэмыхъугъэмэ, ежьымкІэ нахьышІущтыгъ.

 

Зиусхьаным ипчыхьэшъхьашх

(Маттэ 26:26-30; Лука 22:15-20; 1. Кор. 11:23-25)

 

²²Ахэр шхэхэ зэхъум, Исус хьалыгъур къыштагъ, Тхьэм щытхъу фишІи, зэгуичи, ахэм арити къыІуагъ:

–Ма, шъушхы, мы хьалыгъур сэ спкъы ары.

²³ЕтІанэ зы шъуалъэ къышти, Тхьэм щытхъу фишІи аритыгъ. Ахэр зэкІэ ащ итым щыщ ешъуагъэх.

²⁴–Мы сэнэпсыр сэ слъэу Тхьэм ежьымрэ ицІыфхэмрэ азыфагу дилъхьэгъэ зэзэгъыныгъэр къэзыгъэшъыпкъэ­жьырэр* ары,– ариІуагъ Исус. –ЦІыфыбэхэм яшІуагъэ къа­кІонэу, лъэу сэ къыскІэкІыщтыр ары. ²⁵Шъыпкъэр шъо­сэІо, Тхьэм и Тетыгъошхо къызыкІощтым нэсыфэ, сэнэ­шъхьэ къутамэм ипс сешъожьыщтэп. А мафэм кІэу сешъожьыщт.

²⁶ЕтІанэ Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ тхьэщытхъу орэд къызаІо ужым, унэм икІыхи, Елеон Іуашъхьэм кІуагъэх.

 

«Сэ сыкъэмышІэу къэпІощт», Исус Петрэ зэрэриІуагъэр

(Маттэ 26:31-35; Лука 22:31-34; Иуан 13:36-38)

 

²⁷–Шъо пстэуми сизакъоу утыгум сыкъишъунэщт,– ари­Іуагъ Исус игъогу рыкІохэрэм, –сыда пІомэ Тхьэм къызэриІорэр игущыІэ тхыгъэхэм арыт:* «Сэ мэлахъор

 

14:24 Сэ слъэу... зэзэгъыныгъэр къэзыгъэшъыпкъэжьырэр – еплъ Маттэ 26:28.

14:27 Тхьэм... игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Пегъымбар Зэкъарие тхылъэу ытхыгъэм 13:7.

 

сыукІыщт, мэлхэри зэбгырыкІыжьыщтых». ²⁸Ау лІагъэ­хэм сыкъызахэтэджыкІыжьыкІэ, шъуапэ рапшІэу Галилей хэкум сыкІощт.

²⁹–Пстэуми утыгум укъыранэми, сэ укъисынэщтэп,–къыриІуагъ Петрэ Исус.

³⁰–Шъыпкъэр осэІо,– риІожьыгъ Исус Петрэ, –мы ны­чэпэ дэдэм атакъэр тІо Іоным ыпэкІэ, гъогогъуищэ сэ сыкъэмышІэу къэпІощт.

³¹–Сэ сыбдэлІэн фаеу щытми, усымышІэу сІощтэп,–теубытагъэу къыІуагъ Петрэ. Ащ фэдэ къабзэу Исус игъо­гу рыкІорэ адрэ лІы пстэуми къаІуагъ.

 

Исус Гефсимание хатэм Тхьэм зэрэщелъэІугъэр

(Маттэ 26:36-46; Лука 22:39-46)

 

³²Ащ нэужым Гефсимание* зыцІэу чІыпІэ горэм нэ­сыгъэх.

–Мо шъуетІысэх, сэ Тхьэм селъэІуфэ,– ыІуи, Исус игъо­гу рыкІохэрэм ариІуагъ. ³³Исус етІанэ Петри, Якъуби, Иуани зыдищэхи, ыгу къеоу, гумэкІэу ыублагъ.

³⁴–СылІэрэм фэдэу инэу сыгу хэкІы,– ариІуагъ. –Шъу­мычъыеу шъусакъэу мо шъущыІ.

³⁵ЕтІанэ зы тІэкІу ІукІоти, чІыгум зыридзыхи, амал иІэмэ, къин щэчыныгъэм исыхьат блигъэкІынэу Тхьэм елъэІугъ.

^З6–Аввэу* сэ Сят, о умылъэкІын Іоф зи щыІэп,– ыІуагъ. –Мы къин щэчыныгъэм ишъуалъэ сэ сІых. Ау сэ сызыфаер мыхъоу, о узыфаер орэхъу.

³⁷Ащ ыужым Исус игъогу рыкІорэ нэбгырищымэ адэжь къыгъэзэжьи, чъыехэу къыгъотыжьыгъэх.

–Симон очъыя?– ыІуи, Исус Петрэ риІуагъ. –Зы сыхьат закъокІэ умычъыеу усакъын плъэкІыгъэп, ара? ³⁸Шъу­мычъыеу шъусакъ, псэкІодшІэным шъудимыхьыхынэуи Тхьэм шъуелъэІу. Гур фай, ау пкъым ылъэкІырэп.

³⁹Исус етІанэ ІукІыжьи, а гущыІэ дэдэхэмкІэ Тхьэм елъэІугъ. ⁴⁰Джыри зэ къызегъэзэжьым, а нэбгырищыр

 

14:32 Гефсимание – еплъ Маттэ 26:36. 14:36 Аввэ – «ты» ары.

 

чъыехэу къыгъотыжьыгъэх, сыда пІомэ анапІэхэр онтэ­гъоу хъугъэхэти ары. Ахэмэ Исус къыраІожьыщтыр ашІагъэп. ⁴¹Исус ящэнэрэу къызегъэзэжьым, ахэмэ ариІуагъ: –Зыжъугъэпсэфызэ джыри шъочъыя? Икъун! Сыхьатыр къэсыгъ. Мары, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо псэкІод зышІэрэ цІыфхэм аІэкІэхьащт. ⁴²Шъукъэтэдж! НекІо, мары ахэмэ саІэкІэзыгъэхьащтыр къэблэгъагъ.

 

Исус зэраубытыгъэр

(Маттэ 26:47-56; Лука 22:47-53; Иуан 18:3-12)

 

⁴³Ардэдэм Исус джыри гущыІэзэ, игъогу рыкІорэ нэб­гырэ пшІыкІутІум ащыщэу Иудэу Исус тетыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьанэу щытыгъэр къэкІуагъ. Сэшхохэмрэ умэ­хэмрэ аІыгъхэу, цІыф купышхо игъусагъ. Дин пэщэшхо­хэри, Тэурат егъэджэкІо пащэхэри, нахьыжъхэри ары ахэр къэзыгъэкІогъагъэхэр.

⁴⁴–Сэ сызэбэущтыр ары зыфасІорэр,– ыІуи, Иудэ Исус зэраІэкІигъэхьащт шІыкІэр игъусэхэм ариІогъагъ. –Ар шъуубыти, шъуфэсакъызэ Іушъущ.

⁴⁵Иудэ зэрэнэсэу Исус екІуалІи, –Равви!– ыІуи, Исус ебэугъ. ⁴⁶Арэущтэу Исус аубытыгъ. ⁴⁷Ащ дэжьым щыт­хэм ащыщэу зым исэшхо къырихи, дин пэщэшхом иунэІут еуи, ытхьакІумэ лъэныкъо гуиупкІыгъ.

⁴⁸–ХъункІакІо горэ шъуубытыщтым фэдэу, сэшхохэмрэ умэхэмрэ шъуІыгъхэу шъукъыспэгъокІыгъа?– ариІуагъ Исус ахэмэ. ⁴⁹–Мафэ къэси Тхьэм иунэшхо цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр щязгъашІэхэу сышъухэтыгъ, арышъхьакІэ сы­шъуубытыгъэп. Ау мыр зыфэхъугъэр Тхьэм игущыІэ тхы­гъэхэм арытхэр къэшъыпкъэжьынхэр ары.

⁵⁰Джащыгъум Исус игъогу рыкІорэ пстэуми ежьыр уты­гум къырани хэхьажьыгъэх.

 

КІалэу хэхьажьыгъэр

 

⁵¹Зы кІалэ горэ чэсэй фыжь ыпкъ ещэкІыгъэу, Исус игъусэхэм ахэтыгъ. А кІалэр къаубытэу аублагъ, ⁵²ары­шъхьакІэ кІалэм чэсэй фыжьыр ахэмэ къаІэкІини, пцІанэу аІэкІэкІи хэхьажьыгъ.

 

Исус Тхьэмэтэ Хэсэшхом ыпашъхьэ зэрэращагъэр

(Маттэ 26:57-68; Лука 22:54-55, 63-71; Иуан 18:13-14, 19-24)

 

⁵³Исус дин пэщэшхом ыдэжь ащагъ, адрэ дин пэщэшхо­хэри, нахьыжъхэри, Тэурат егъэджэкІо пащэхэри зэкІэ ащ дэжьым къыщызэІукІагъэх. ⁵⁴Петри чыжьэкІэ Исус ыуж итэу, дин пэщэшхом ищагу нэсыфэ къыкІэлъыкІо­гъагъ. Ащ дэжьым машІом зыщыригъэоу, ухъумакІохэм ахэсыгъ.

⁵⁵Дин пэщэшхохэмрэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом* щыщхэу адрэ тхьаматэ пстэумрэ Исус укІ тыралъхьаным пае, шыхьат лъыхъущтыгъэх, ау зи къагъотыгъэп. ⁵⁶Шыхьат нэпцІы­бэхэм Исус пцІы Іаджи тыралъхьагъ, арышъхьакІэ къа­Іуагъэхэр зэтефагъэхэп.

⁵⁷Арэущтэу зэхъум, шыхьат нэпцІ куп къэтэджи, мыр Исус тырилъхьагъ:

⁵⁸–Мы лІым мыщ фэдэу къыІоу зэхэтхыгъэ: «Тхьэм иунэшхоу цІыфхэм аІэкІэ ашІыгъэр сэ зэхэскъутэнышъ, цІыфхэм аІэкІэ амышІыгъэу нэмыкІ унэшхо мэфищкІэ зэтезгъэуцожьыщт».

⁵⁹Ау а шыхьатхэми Исус тыралъхьагъэхэр зэтефагъэ­хэп.

⁶⁰ЕтІанэ дин пэщэшхор къэтэджи, утыгум къиуцуагъ.

–Сыд мы лІыхэм о къыптралъхьэрэр?– еупчІыгъ ар Исус. –Сыда зи къызкІэмыІорэр?

⁶¹ Исус зиушъэфэу, зи къыІуагъэп.

–Ора Христосэу щытхъушхор зиІэ Тхьэм Ыкъо? –джыри зэ дин пэщэшхор еупчІыгъ.

⁶²–Сэры,– къыІуагъ Исус,– лъэкІыныгъэшхор зиІэ Тхьэм иджабгъукІи госэу, ошъуапщэми ахэтэу, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо къакІоу шъулъэгъущт.

⁶³Джащыгъум дин пэщэшхом ищыгъынхэр къызэгуи­тхъыгъэх*.

 

14:55 Тхьэмэтэ Хэсэшхор – еплъ Маттэ 5:22.

14:63 ищыгъынхэр къызэгуитхъыгъэх– еплъ Маттэ 26:65.

 

–Сыда нэмыкІ шыхьат зэрэтищыкІэгъэжьыр?– къыІуагъ ащ. ⁶⁴–Тхьэр зэригъэпцІыгъэр шъо зэхэшъухыгъ. Сыдэу­щтэу шъухаплъэра?

Ахэмэ зэкІэмэ Исус укІ ифэшъуашэу къаГуагъ. ⁶⁵3ы купыр Исус теужъунтхэхэу аублагъ. ЫнэкІуи рахъуи, бжымкІэ еуагъэх.

–Упегъымбармэ, хэтми къыоуагъэм ыцІэ къаІо!– раІуагъ. УхъумакІохэри Исус енэпэшъоуагъэх.

 

Петрэ Исус ымышІэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 26:69-75; Лука 22:56-62; Иуан 18:15-18; 25-27)

 

⁶⁶Петрэ ыхэкІэ щагум зыдэтым, дин пэщэшхом иунэІут пшъашъэхэм ащыщ къэкІуагъ. ⁶⁷Петрэ машІом зыщыри­гъэоу зелъэгъум, еплъи риІуагъ:

–Ори а Исусэу Назарет щыщым уригъусагъ.

⁶⁸–Хьау, о зыфапІорэр сэ сшІэрэп ыкІи зэхэсшІы­кІырэп,– ыІуагъ Петр. ЕтІанэ щагум дэкІи, идэхьапІэ дэхьагъ. Атакъэр къэІуагъ.

⁶⁹УнэІут пшъашъэм Петрэ ащ дэжьым щытэу зелъэгъум, а чІыпІэм щытхэм джыри зэ ариІожьэу ыублагъ:

–Мыр ахэмэ ащыщ.

⁷⁰–Хьау, сэ ахэмэ сащыщэп,– джыри зэ ыІуагъ Петрэ.

Зы тІэкІу тешІагъэу ащ дэжьым щытхэм джыри зэ Петрэ къыраІожьыгъ:

–Шъыпкъэу ори ахэмэ уащыщ; сыда пІомэ Галилей хэкум ущыщба? ЯгущыІакІэкІэ укъэгущыІэ.

⁷¹–Тхьэр сэгъэпцІы къасІорэр мышъыпкъэмэ, а лІэу зыфашъуІорэр сшІэрэп,– ыІуи, Петрэ тхьарыІо ышІэу ыублагъ.

⁷²Ардэдэм ятІонэрэу атакъэр къэІуагъ. Джащыгъум Исус къыриІогъэгъэ гущыІэхэр Петрэ ыгу къэкІыжьы­гъэх:

–Атакъэр тІо Іоным ыпэкІэ, гъогогъуищэ сэ сыкъэмы­шІэу къэпІощт.

Ар ыгу къызэкІыжьым, Петрэ къэгъыгъ.

 

 

ЯПШІЫКІУТФЭНЭРЭШЪХЬ

 

Исус Іэшъхьэтетэу Пилат ыпашъхьэ зэрэращагъэр

(Маттэ 27:1-2, 11-14; Лука 23:1-5; Иуан 18:28-38)

 

Нэф къызэрышъэу, нахьыжъхэри, Тэурат егъэджэкІо пащэхэри, адрэ тхьаматэхэу Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщ­хэри ягъусэхэу, дин пэщэшхохэмэ хасэ ашІыгъ. Исус Іэхъу тыралъхьи, Іуащи, Іэшъхьэтетэу Пилат* ІэкІалъ­хьагъ.

²–О джуртхэм уряпачъыхьа?– ыІуи, Пилат Исус къе­упчІыгъ.

–Ары, къызэрэпІорэм фэдэу,*– риІожьыгъ Исус.

³Дин пэщэшхохэм ІэджыкІи Исус агъэмысэщтыгъ. ⁴Пи­лат джыри зэ Исус къеупчІыгъ:

–Сыда зи къызкІэмыІорэр? Къыптыралъхьэрэр зыфэди­зыр плъэгъурэба?

⁵Ау Исус зи къыІожьыгъэп. Зи къызэримыІожьыгъэм пае, Пилат ыгъэшІэгъуагъ.

 

Исус укІ зэрэтыралъхьагъэр

(Маттэ 27:15-26; Лука 23:13-25; Иуан 18:39-19:16)

 

⁶Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхо къэсымэ, цІыфхэр зыкІэ­лъэІурэ хьапсчІэс горэ шъхьафитэу къафитІупщыжьыныр Пилат ихабзэу щытыгъ. ⁷А мафэхэм нэбгырэ заулэу цІыф­хэр къэзыгъэбырсыгъэхэу, лІы горэ зыукІыгъэхэр хьапсым чІэсыгъэх. Вараввэ зыцІэу зы лІы горэ ахэмэ ахэтыгъ. ⁸ЦІыфхэр купышхоу Пилат ыдэжь къакІохи, ихабзэ фэдэу къафишІэнэу къелъэІугъэх.

⁹–Джуртхэм япачъыхьэ шъхьафитэу къышъуфэстІуп­щыжьынэу шъуфая?– ариІожьыгъ Пилат. ¹⁰Пилат аущтэу зыкІяупчІыгъэр шъугъоным къыхэкІэу, дин пащэхэм Исус къызэрэІэкІалъхьагъэр къыгурыІуагъэти ары. ¹¹Ау Пилат Вараввэ шъхьафитэу къырагъэтІупщыжьыным пае,

 

15:1 Пилат – еплъ Маттэ 27:2.

15:2 –Ары, къызэрэпІорэм фэдэу,– е –О пшъхьэкІэ къэоІо.

 

дин пэщэшхохэм цІыф купышхор зэкІагъэплъыхьагъэх.

¹²–Адэ, джуртхэм япачъыхьэу зыфашъуІорэм сыда есшІэщтыр?– джыри зэ ариІуагъ Пилат.

¹³–Къащым теІулІ!– къэкууагъэх ахэр.

¹⁴–Сыд ащ бзэджагъэу ышІагъэр?– ариІуагъ Пилат.

Ау ахэр нахь инэу къэзэрэгъэкууагъэх:

–Къащым теІулІ!

¹⁵Джащыгъум Пилат цІыф купышхор ыгъэрэзэнхэу фэягъэти, Вараввэ шъхьафитэу къафитІупщыжьыгъ. ЕтІанэ дзэлІхэр Исус къамыщкІэ ригъаохи, къащым тыраІулІэнэу аІэкІилъхьагъ.

 

ДзэлІхэр Исус зэрэкІэнэкІагъэхэр

(Маттэ 27:27-31; Иуан 19:2-3)

 

¹⁶ДзэлІхэм преторие* зыцІэ унэшхом Исус чІащи, адрэ къэнагъэ дзэлІ купышхор ащ щызэхаугъоягъэх. ¹⁷ЕтІанэ плъыжь чІапцІэу зы шъошэ кІыхьэ Исус щалъи, панэ хэшІыкІыгъэу пачъыхьэ тандж фабли, ышъхьэ тыралъ­хьагъ. ¹⁸ Шъхьащэ фашІэу аублагъ: «Опсэу, о джуртхэм япачъыхь!» аІозэ. ¹⁹ЕтІанэ бэщкІэ ышъхьэ еощтыгъэх, теужъунтхэщтыгъэх ыкІи агъэлъапІэрэм фэдэу лъэгон­джэмышъхьэкІэ ыпашъхьэ къитІысхьэщтыгъэх. ²⁰Ахэр Исус зыкІэнакІэхэ ужым, шъошэ кІыхьэ плъыжь чІапцІэр щахыжьи, ежь ищыгъынхэр щалъэжьыгъэх. ЕтІанэ къа­щым тыраІулІэнэу преторием ращыжьыгъ.

 

Исус къащым зэрэтыраІулІагъэр

(Маттэ 27:32-44; Лука 23:26-43; Иуан 19:17-27)

 

²¹Кириние къалэм* щыщэу, Симон зыцІэу зы лІы горэ щыІагъ. Ар Александррэ Руфрэ ятэу щытыгъ. Ар губгъом къикІызэ блэкІ пэтэу, Исус икъащ ыхьынэу рагъэзыгъ. ²²Голгофэ зыфаІорэ чІыпІэм Исус ащагъ, (Голгофэ къи­кІырэр «Шъхьэпкъ ЧІыпІэр» ары). ²³Ащ дэжьым зынэс-

 

15:16 Преторие – еплъ Маттэ 27:27. 15:21 Кириние къалэр– еплъ Маттэ 27:32.

 

хэм, мур зыцІэ мыстхъу горэ зыхэлъ сэнэпс Исус фащэигъ, арышъхьакІэ аІихыгъэп. ²⁴ЕтІанэ Исус къащым тыраІу­лІагъ. Пхъэдз ашІызэ, ищыгъынхэм ащыщэу хэти иІахьэу къылъысыщтыр зэфагощыгъ.

²⁵Исус къащым зытыраІулІэм, пчэдыжьым сыхьатыр бгъум нэсыгъагъ. ²⁶Исус къащым зыкІыраІулІыгъэр зы пхъэм­бгъу горэм мырэущтэу тетхагъэу щытыгъ: «Джуртхэм я Пачъыхь». ²⁷А чІыпІэм хъункІэкІуитІу, зыр иджабгъу­кІэ адрэр исэмэгубгъукІэ, Исус игъусэхэу къащхэм атыра­ІулІагъэх. ²⁸Арэущтэу мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр* къэшъыпкъэжьыгъэх: «Хабзэм текІы­гъэхэм ащыщэу ежьыр алъытагъ».²⁹КъыблэкІырэ цІыфхэр Исус къехъонхэзэ, ашъхьэхэр агъэсысхэу, мырэущтэу аІуагъ:

–О Тхьэм иунэшхо зэхэзыкъутэу, мэфищкІэ зэтезыгъэ­уцожьыщтыр, ³⁰умыкІодэу зыкъэгъэнэжьи, къащым къе­хыжь!

³¹Ащ фэдэу дин пэщэшхохэмрэ Тэурат егъэджэкІо па­щэхэмрэ Исус кІэнакІэхэу зэраІожьыгъ:

–НэмыкІ цІыфхэр мыкІодэу къыгъэнэжьыгъэх, ау ежь зыкъигъэнэжьышъурэп. ³²Христосэу Израил ипачъы­хьэ джы къащым къерэхыжь. Ар тлъэгъумэ, шІошъхъу­ныгъэ тиІэ хъущт.

Исус игъусэхэу къащхэм атыраІулІагъэхэри ежь къехъо­ныщтыгъэх.

 

Исус зэрэлІагъэр

(Маттэ 27:45-56; Лука 23:44-49; Иуан 19:28-30)

 

³³Щэджагъом* щегъэжьагъэу сыхьатыр щым* нэс, а хэгъэгум тыдэкІи шІункІ къыщыхъугъ. ³⁴Сыхьатыр щым дэжь Исус мэкъэшхокІэ джагъэ:

–Элой, Элой! Лама савахфани? (Ащ къикІырэр, «О Ситхь, о Ситхь! Сыд пае утыгум сизакъоу сыкъиунагъ?»)

 

15:28 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр – еплъ Пегъымбар Исайас тхы­лъэу ытхыгъэм 53:12.

15:33 щэджагъом – еплъ Маттэ 27:45.

15:34 сыхьатыр щым – еплъ Маттэ 27:45.

 

³⁵А чІыпІэм щытхэм ащыщхэм ар зызэхахым, аІуагъ:

–ШъукъэдаІу, ар пегъымбар Иляс еджэ.

³⁶Зыгорэ Іулъади, кІышъо зэраІотырэм сэнэпс шІоІу­гъэр хиз ышІи, бэщ горэм пилъхьи, Исус кІигъэшъунэу фищэигъ. ЕтІанэ ыІуагъ:

–Зэ, пегъымбар Иляс къакІоу къащым къыпихыжьмэ, тежъугъэплъ.

³⁷Ау Исус мэкъэшхокІэ джи, ыпсэ ытыгъ.

³⁸Джащыгъум Тхьэм иунэшхо ипэІухъо ыпшъэкІэ къы­щегъэжьагъэу ыхэ нэсыфэ тІоу къызэготхъыгъ.

³⁹ДзэлІхэм япащэу Исус къыфэзанкІэу щытым Исус мырэущтэу лІэу зелъэгъум, къыІуагъ:

–Шъыпкъэ дэдэу мы лІыр Тхьэм Ыкъоу щытыгъ.

⁴⁰ЧыжьэкІэ къаплъэхэу бзылъфыгъэхэри ащ дэжьым щытыгъэх. Мыхэр ахэмэ ахэтыгъэх: Магдалэ къуаджэм* щыщ Мерэми, Саломий, нэмыкІ Мерэми. А Мерэм Якъубэ нахьыкІэу зыфаІорэмрэ ышы Иосыирэ янэу щытыгъ. ⁴¹Исус Галилей хэкум зыщэІэм, ахэр игъусэщтыгъэх ыкІи ІэпыІэгъу фэхъущтыгъэх. Ахэмэ анэмыкІхэуи бзы­лъфыгъэ Іаджи Исус игъусэхэу Ерусалим къэкІуагъэхэу а чІыпІэм щытыгъэх.

 

Исус ихьадэ къэунэм зэрэчІалъхьажьыгъэр

(Маттэ 27:57-61; Лука 23:50-56; Иуан 19:38-42)

 

⁴²Бэрэскэшхо мэфагъ, шэмбэт мафэм ыпэрэ мафэр ары. Пчыхьэшъхьапэ хъугъэти, ⁴³Аримафей къуаджэм щыщ Юсыфыр къэкІуагъ. А Юсыф Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщэу, лъытэныгъэ зифэшъошэ тхьаматэу щытыгъ. Тхьэм и Тетыгъошхо къэсыным паплъэу щытыгъ. Ащ зигъэгушхуи, Пилат ыдэжь кІуи, Исус ихьадэ кІэлъэІугъ. ⁴⁴Исус зэрэлІагъэр Пилат ыгъэшІэгъуагъ. ДзэлІхэм япа­щэ къаригъащи еупчІыгъ:

–Исус бэшІагъа зылІагъэр?

⁴⁵Дзэ пащэм Исус зэрэлІагъэр Пилат къызыреІом, Юсыф Исус ихьадэ ыхьыжьынэу фит ышІыгъ. ⁴⁶Юсыф чэфын къыщэфи, хьадэр къащым къыпихыжьи, чэфыныр рищэкІи, Іошъхьэ цакІэу акъутагъэм къыхашІыкІыгъэ

 

15:40 Магдалэ къуаджэр – еплъ Маттэ 27:56.

 

къэунэм чІилъхьажьыгъ. ЕтІанэ къэунэ чІэхьапІэм зы мыжъошхо ІуигъэукІорэягъ. ⁴⁷Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэмрэ Иосый янэ Мерэмрэ Юсыф хьадэр зычІилъхьа­жьыгъэр алъэгъугъ.

 

 

ЯПШІЫКІУХЭНЭРЭШЪХЬ

Исус лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэр

(Маттэ 28:1-8; Лука 24:1-12; Иуан 20:1-10)

Шэмбэтыр зыблэкІым, Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэ­ми, Саломий, Якъубэ* янэ Мерэми къэунэм кІо­хэу, Исус ихьадэ дагъэ щафэным пае, мэ ІэшІу зыпихырэ щыфэн дагъэхэр ащэфыгъэх. ²Тхьамафэм иапэрэ мафэм* жьы дэдэу, тыгъэр къыкъокІыгъэ къодыеу, къэунэм кІонхэу гъогум техьагъэх.

³–Къэунэ чІэхьапІэм мыжъошхоу Іулъыр хэт тфыІуи­гъэукІорэикІына?– зэраІожьыгъ ахэмэ.

⁴3эплъэхэм, мыжъошхор, ар мыжъошхо ин дэдагъ, Іу­гъэукІорэикІыгъэу алъэгъугъ. ⁵Къэунэм зычІахьэхэм, щыгъын фыжьы кІыхьэкІэ фэпагъэу, зы кІалэ горэ джа­бгъу лъэныкъомкІэ щысэу алъэгъуи, агучІэ изыгъ.

⁶–ШъумыгумэкІ,– къариІуагъ ащ ахэмэ. –Назарет щыщ Исусэу къащым раІулІыгъэм шъузэрэлъыхъурэр сэшІэ. Ар мыщ дэжьым щыІэжьэп. Ар лІагъэхэм къахэтэджы­кІыжьыгъ! Мары чІыпІэу зычІалъхьажьыгъэр. ⁷Ау шъо шъукІуи, Петрэрэ адрэ лІыхэу Исус игъогу рыкІохэрэмрэ яшъуІу: «Шъо шъуапэ рапшІэу ар Галилей кІощт. Къы­зэрэшъуиІуагъэм тетэу ащ дэжьым щышъулъэгъужьыщт».

⁸Джащыгъум агучІэ изыгъэти, бзылъфыгъэхэр кІэзэз­хэу къэунэм къычІэкІыжьхи, хэхьажьыгъэх. Зыми зи раІуагъэп, сыда пІомэ джащ фэдизэу щынагъэхэти ары.

16:1 Якъубэ – еплъ 15:40.

16:2 Тхьамафэм иапэрэ мафэр – тхьаумэфэ мафэр ары.

Исус Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэм зыкъызэрэригъэлъэгъугъэр

(Маттэ 28:9-10; Иуан 20:11-18)

⁹Тхьамафэм иапэрэ мафэм жьэу Исус лІагъэхэм къы­захэтэджыкІыжьым, ыпэ рапшІэу Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэм зыкъыригъэлъэгъугъ. А Мерэм ары Исус джы­нэпцІибл зыхифыгъагъэр. ¹⁰Мерэм цІыфхэу Исус игъусэ­гъагъэхэу, джы шъыгъохэу гъыщтыгъэхэм адэжь кІуи, хъугъэ-шІагъэр ариІуагъ. ¹¹Исус зэрэпсаурэри Мерэм ар зэрилъэгъугъэри зызэхахым, ашІошъ хъугъэп.

Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу нэбгыритІу зыкъызэраригъэлъэгъугъэр

(Лука 24:13-35)

¹²ЕтІанэ игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу нэбгыритІу гу­бгъомкІэ кІохэзэ, нэмыкІ теплъэ иІэу, Исус зыкъаригъэ­лъэгъугъ. ¹³Ахэми агъэзэжьи, адрэ цІыфхэу Исус игъогу рыкІохэрэм къэбарыр араІотэжьыгъ, ау ахэмэ ашІошъ хъугъэп.

Исус игъогу рыкІохэрэм Іофэу ашІэнэу апшъэ рилъхьагъэр

(Маттэ 28:16-20; Лука 24:36-49; Иуан 20:19-23; Апостол. 1:6-8)

¹⁴Ащ ыужым игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІузыр шхэ­хэзэ, Исус зыкъаригъэлъэгъугъ. Ахэмэ яшІошъмыхъу­ныгъэмрэ ягуркъагъэрэ* апаий, ежьыр лІагъэхэм къахэ­тэджыкІыжьыгъэу зылъэгъугъэхэм къаІотагъэр ашІошъ зэрэмыхъугъэм паий ягыигъ.

¹⁵–Дунаер зэкІэ къэшъукІухьи,– ариІуагъ Исус ахэмэ, –цІыф пстэуми къэбарышІур* яжъугъэІу. ¹⁶Хэти зы­шІошъ хъоу, зыгорэм зезыгъэумэхъырэр* мыкІодэу Тхьэм къыгъэнэжьыщт, ау хэти зышІошъ мыхъурэр Тхьэм ыгъэ-

16:14 гуркъагъэр – еплъ 3:5. 16:15 къэбарышІур – еплъ 8:35. 16:16 умэхъыныр – еплъ Маттэ 3:1.

мысэщт. ¹⁷Мы нэшанэхэр шІошъхъуныгъэ зиІэ цІыфхэм ягъусэщтых: Сэ сцІэкІэ цІыфхэм джынапцІэхэр ахафы­щтых; амышІэрэ бзэхэмкІэ гущыІэщтых; ¹⁸аІэхэмкІи блэ­хэр къаштэщтых; лІэныгъэ къызхэкІын шъоным ешъохэми, зи къаришІэщтэп; ахэмэ аІэхэр зытыралъхьэрэ сыма­джэхэр хъужьыщтых.

Исус уашъом зэрэдэкІоежьыгъэр

(Лука 24:50-53; Апостол. 1:9-11)

¹⁹3иусхьан Исус игъогу рыкІохэрэм къызадэгущыІэм ыуж, Тхьэм ар уашъом дищэежьыгъ, Тхьэм иджабгъу­кІи щысынэу готІысхьагъ. ²⁰Исус игъогу рыкІохэрэр ежьагъэхэу, Тхьэм игущыІэхэр тыдэкІи щагъэІущтыгъэх. Зиусхьаныр адэлажьэу, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэу ежь игущыІэхэм гъусэу афишІэу щытыгъэхэмкІэ а гущыІэхэр ыгъэшъыпкъэжьыщтыгъэх. Амин.